**LEFKOŞA, KIBRIS** – Kıbrıs'ın sağlık sistemi, artan bir hemşire istihdam kriziyle birlikte kritik bir dönemece girmiş durumda. Sağlık Bakanlığı'nın, özel bir Lefkoşa hastanesine yönelik "yetersiz personel" gerekçesiyle işletme lisansını iptal etme tehdidi, konuyu alevlendirdi. Ancak hemşire sendikaları, sorunun gerçek bir hemşire kıtlığından ziyade, "sistemsel yönetimsel başarısızlıklar" olduğunu savunarak bu duruma sert tepki gösteriyor.
Sağlık Bakanlığı'nın geçtiğimiz Kasım ayında aldığı kararla ulusal sağlık hizmeti (Gesy) kapsamında faaliyet gösteren özel bir tesise yönelik ültimatomu, acil bir krizi tetiklemiş görünüyor. Bakanlığın harekete geçmesindeki somut gerekçeler arasında, tıp bölümünde gece nöbeti hemşiresinin bulunmaması ve cerrahi departmanda altı hemşirelik açığı öne sürülüyor. Hastaneye, bakanlığın lisans askıya alma teklifine itirazlarını yazılı olarak sunması için on beş günlük bir süre tanındı. Bu gelişme, özellikle Gesy'nin ülke çapında yaygınlaşmasından bu yana giderek daha belirgin hale gelen, sağlık hizmeti sağlayıcıları üzerindeki yeterli personel seviyesini koruma baskısını gözler önüne seriyor.
Ancak, Pasynm, Peo ve Pasydy gibi hemşire ve ebeler sendikaları, mevcut sıkıntının temel nedeninin hemşire yetersizliği olduğu fikrini kesin bir dille reddediyor. Sendikalar suçu açıkça "beceriksiz yönetim" ve "öngörü eksikliği"ne yüklüyor. Sendikalar, sürekli uzayan tıbbi prosedür bekleme listeleri ve hemşirelik personelinin zorunlu hastalık iznine bağımlılığı gibi kronikleşmiş sorunları, derin sistemsel gerilimin inkâr edilemez kanıtları olarak vurguluyor. Ayrıca, bu bildirilen eksikliklerin kaynağına dair önemli sorular sorarak, bunların yeni tesislerin genişlemesinin bir sonucu mu yoksa mevcut hizmetlerin kapasitesinin ötesine zorlanmasının bir neticesi mi olduğunu sorguluyorlar.
Sendikaların pozisyonu, üçüncü ülkelerden hemşire lisanslama tekliflerine yönelik endişeleriyle daha da güçleniyor. Bu tür bir adımın, sağlam güvenceler olmadan hasta bakım kalitesini tehlikeye atabileceğini ve mevcut personel için çalışma koşullarını aşındırabileceğini savunuyorlar. Dil yeterliliği konusundaki potansiyel etki, etkili iletişim ve hasta güvenliği için kritik bir unsur olarak önemli bir anlaşmazlık noktası oluşturuyor. Sendikalar, Gesy'nin başlamasının ardından hızla artan hastane yataklarının, stratejik planlama ve insan kaynakları geliştirmesine orantılı bir yatırımla eşleşmediğini ve bunun da akut operasyonel zorluklar olarak ortaya çıktığını iddia ediyor.
İşveren ve Sanayiciler Federasyonu (Oev) da tartışmalara dahil olmuş olsa da, acil krize ilişkin spesifik pozisyonları henüz kamuoyunda tam olarak netleşmiş değil. Lefkoşa hastanesindeki durum, Kıbrıs'ın sağlık altyapısını tehdit eden daha geniş zorlukların güçlü bir mikrokozmosu olarak hizmet veriyor. Sağlık hizmetlerine erişimi Gesy aracılığıyla genişletme çabası, takdire şayan hedeflerine rağmen, büyüyen hizmet ağını yeterince personel ile destekleme kapasitesinin açıkça gerisinde kalmış görünüyor. Özel bir hastanenin lisansının potansiyel olarak askıya alınması, sistemin kırılganlığı ve bu temel operasyonel yetersizliklerin giderilememesinin ciddi sonuçları hakkında ürpertici bir sinyal veriyor. Hastanenin yanıt süresi dolarken, hastaların sağlığı ve ulusal sağlık hizmetinin sürdürülebilirliği tehlikeye girmişken, ulus bu karmaşık sorunların nasıl çözüleceğini gözünü dikmiş bekliyor.