Kıbrıs adasının iki kesiminin liderleri, altı yıl aradan sonra Birleşmiş Milletler nezdinde bir araya geldi. Rum Kesimi Lideri Nikos Hristodulidis ve Türk Kesimi Lideri Tufan Erhurman, BM Genel Sekreteri'nin Kişisel Temsilcisi María Angela Holguín Cuéllar'ın kolaylaştırıcılığında, Lefkoşa'daki eski havaalanı bölgesinde yaklaşık üç buçuk saat süren kritik bir görüşme gerçekleştirdi. 2017'deki Crans-Montana görüşmelerinin çöküşünden bu yana yaşanan en üst düzey ve en kapsamlı temas olarak kayıtlara geçen buluşma, dondurulmuş durumdaki Kıbrıs müzakerelerini canlandırma arayışının somut bir adımı oldu.
Görüşmenin hemen öncesinde, iki lider, Kıbrıs'taki kayıp şahıslar komitesinin antropoloji laboratuvarına ortak bir ziyaret gerçekleştirerek, sorunun insani boyutuna dikkat çeken anlamlı bir mesaj verdi. Bu ziyaret, görüşmelere de damgasını vurdu. BM'den yapılan açıklamaya göre, taraflar çözümün temelini oluşturacak ilkelerde mutabık kaldı: Siyasi eşitliğe dayalı, iki bölgeli ve iki toplumlu bir federasyon. Taraflar, ara çözümler değil, kapsamlı ve kalıcı bir anlaşma hedefinde olduklarını teyit etti.
**Güven Artırıcı Adımlar Masada**
Görüşmede dikkat çeken somut gelişme, belirli güven artırıcı önlemlerin (CBMs) hızlandırılması yönünde mutabakata varılması oldu. Bu kapsamda, kayıp şahıslar dosyasının ele alınması, *Hellim/Halloumi* coğrafi işaret dosyasının ilerletilmesi ve su boru hatları inşası gibi pratik konular öne çıktı. Mevcut geçiş noktalarındaki personelin artırılması ve bir ana kontrol noktasındaki yol altyapısında kaydedilen ilerleme de olumlu not edildi. Ancak, Hristodulidis'in Lefkoşa'da yeni bir yaya geçiş noktası açılması önerisi, Erhurman tarafından kabul görmedi. Bu detay, derinleşmiş bir diyaloğa rağmen temel konulardaki görüş farklılıklarının sürdüğünü gösterdi.
**Diplomasi Köprüsü Genişliyor**
BM Temsilcisi Holguín'in rolü, süreci ileri taşımak için kilit önemde görülüyor. Holguín, temaslarına hiç zaman kaybetmeden Atina ve Ankara'da devam edecek. Yunanistan Başbakanı Miçotakis ve Dışişleri Bakanı Gerapetritis ile Türkiye Dışişleri Bakanı Fidan'la yapacağı görüşmeler, gelecekte planlanan daha geniş kapsamlı bir gayriresmi toplantının zeminini hazırlayacak. Söz konusu toplantıya, iki Kıbrıslı tarafın yanı sıra adanın garantör devletleri olan Türkiye, Yunanistan ve Birleşik Krallık'ın da katılması öngörülüyor.
Rum Kesimi Lideri Hristodulidis, ihtiyatlı bir iyimserlikle, "Crans-Montana'da kaldığı yerden müzakerelerin yeniden başlamasına yönelik somut görüşmelere hazır olduğunu" ifade etti. BM ise mutabakata varılan güven artırıcı önlemlerin "Kıbrıs sorununa çözüm bulmanın yerini tutmayacağını" özellikle vurgulayarak, önümüzdeki yolun zorluklarına dikkat çekti. Liderler, gerektiğinde yeniden bir araya gelme ve ekipleri arasında düzenli teması sürdürme taahhüdünde bulundu. Dünyanın en inatçı siyasi anlaşmazlıklarından biri olan Kıbrıs meselesinde, kırılgan ama yenilenmiş bir diyalog çerçevesinin ilk halkası böylece oluşturulmuş oldu.