İsrail ile Hamas arasında geçen ay başlayan ateşkes, ciddi bir sınavdan geçiyor. Hamas yönetimi, İsrail güçlerinin ateşkesi sistematik olarak ihlal ettiğini öne sürerek uluslararası topluma daha fazla müdahale çağrısında bulunuyor. Taraflar arasındaki güven bunalımı, kalıcı bir çözüme giden yolda pazarlıkları sekteye uğratıyor.
10 Ekim'de yürürlüğe giren ve esir takası ile İsrail'in Gazze'den kısmi çekilmesini öngören ateşkes, ilk etapta bir umut ışığı olmuştu. Ancak iyimser hava çabuk dağıldı. Hamas, İsrail tarafının anlaşmanın şartlarına tam anlamıyla uymadığını, bu durumun da barış yol haritasının sonraki aşamalarına geçişi engellediğini ileri sürüyor.
Hamas'ın üst düzey isimlerinden Husam Badran, konuyu net bir dille ortaya koydu: "İşgal güçleri anlaşmayı ihlal etmeye ve taahhütlerinden kaçınmaya devam ettiği sürece yeni aşamaya geçilemez." Badran, arabulucuların İsrail'i ilk aşamadaki yükümlülüklerini tamamlaması için baskı yapmaya çağırdıklarını da sözlerine ekledi. Gazze Sağlık Bakanlığı'nın rakamlarına göre, ateşkesin başlangıcından bu yana İsrail ateşi nedeniyle 377 kişi hayatını kaybetti, 987 kişi yaralandı. Gazze makamları, yüzlerce ihlal yaşandığını iddia ediyor.
Arabulucular, sonraki aşamalara ilişkin görüşmeleri sürdürse de önlerinde dikenli bir yol var. Gazze'nin gelecekteki yönetimi, olası bir uluslararası istikrar gücünün konuşlandırılması ve kalıcı barış mekanizmaları gibi temel anlaşmazlık noktaları hâlâ çözümsüz. Al Jazeera Arapça'ya konuşan isimsiz bir ABD yetkilisi, Washington'ın öngördüğü türden bir uluslararası gücün ilk konuşlanmasının 2026 başlarına kadar beklenmediğini belirtti. Bu zamanlama, sürecin ne kadar uzun ve karmaşık olduğunu gözler önüne seriyor.
Mevcut çıkmazın en acil sonucu, taraflardaki sabrın tükenmeye başlaması. Hamas, iddia edilen ihlallerin Filistinli halk arasında öfkeyi kabarttığını ve uluslararası toplumda endişe yarattığını savunuyor. Bu durum, kırılgan sükûneti bozma ve tüm diplomatik çerçeveyi riske atma tehdidi taşıyor. Gözlemcilere göre ilerleme sağlanabilmesi için, ya ihlal iddiaları Hamas'ı tatmin edecek şekilde çözülmeli ya da arabulucular sonraki aşama meselelerine eşzamanlı olarak eğilebilecekleri zorlu bir diplomatik formül bulmalı.
Yaşanan tıkanıklık, geçici bir silah bırakışmasından kalıcı bir siyasi çözüme geçişin önündeki derin engelleri bir kez daha gösterdi. Tarafların pozisyonlarında sertleştiği, güvenlik ve yönetim gibi can alıcı konuların havada kaldığı bu ortamda, ileriye giden yol belirsizliklerle dolu. Önümüzdeki günler, hem arabuluculuk çabalarının hem de tarafların suçlamaları tırmandırmak yerine ateşkese sahip çıkma iradesinin kritik bir testinden geçecek.