Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) hükümeti, çevre politikasında köklü bir adım atarak, naylon alışveriş poşetlerinin dağıtımını yasaklayan kapsamlı bir düzenlemeyi yürürlüğe koydu. Yetkililer, yeni yılın başından itibaren 15 ila 50 mikron kalınlığındaki tek kullanımlık plastik poşetlerin satışının ve ücretsiz temininin yasaklanacağını açıkladı. Bu hamle, yetkililerin hem küresel hem de yerel ölçekte "kritik bir seviyeye ulaştığını" belirttiği mikroplastik kirliliğine doğrudan bir yanıt niteliğinde.
Çevre Koruma Dairesi'nden sorumlu bakan Fikri Ataoğlu, yasağın gerekli yasal altyapısının tamamlandığını resmen duyurdu. Ataoğlu, önlemin aciliyetini vurgulayarak, "Mikroplastik kirliliği, Kuzey Kıbrıs'ta ve dünyada şimdiye kadarki en yüksek seviyelere ulaştı" ifadelerini kullandı. Girişim, hızla parçalanma ve çevre kirliliğine katkıda bulunma eğilimleri nedeniyle özellikle sorunlu görülen, en yaygın kullanılan taşıma poşetlerini hedef alıyor.
Bu yaklaşan kısıtlama, tek kullanımlık plastiklere yönelik daha geniş bir yasal mücadelenin ikinci aşamasını temsil ediyor. İlk düzenleme paketi Temmuz 2023'te yürürlüğe girerek, çatal-bıçak, tabak ve karıştırıcılar gibi ürünleri yasaklamış, aynı zamanda perakende noktalarında diğer tek kullanımlık plastikler için zorunlu bir ücret uygulaması getirmişti. Söz konusu politika, iş dünyasından bazı tepkilerle karşılaşmış; Kıbrıs Türk Ticaret Odası, özellikle bölgede faaliyet gösteren uluslararası franchise'lar için lojistik zorluklara dikkat çekmişti.
Ancak, 2023 kurallarının uygulanması, sektörün uyum kapasitesini gözler önüne serdi. Gloria Jeans ve EspressoLab gibi büyük uluslararası zincirler, Kuzey Kıbrıs'taki şubelerinde kağıt bazlı alternatiflere (örneğin pipetler) geçerek yerel düzenlemeye uyum sağladı. Bu emsal, ticari kuruluşların yeni poşet yasağına da muhtemelen ayak uyduracağını, ancak bunun bir geçiş dönemi ve kamuoyunun bilinçlendirilmesini gerektirebileceğini gösteriyor.
Yetkililer, vatandaşları ve işletmeleri yaklaşan değişikliğe hazırlamak için kamuoyunu bilinçlendirme kampanyaları başlattı. Ataoğlu'nun ifade ettiği nihai hedef, "plastik kullanımını azaltarak doğayı korumak, mikroplastik oluşumunu önlemek ve gelecek nesillere daha temiz bir çevre bırakmak." Poşet kalınlığına odaklanmak stratejik bir tercih: nadiren yeniden kullanılan, incecik ve kolayca atılan poşetleri piyasadan çekerken, birden çok kez kullanılabilecek daha kalın ve dayanıklı plastik torbalara izin verilebilecek.
Bu politikanın Akdeniz bölgesi için çevresel etkileri oldukça önemli. Kuzey Kıbrıs, birçok ada toplumu gibi, kıyı ve deniz ekosistemlerindeki plastik atık birikimine karşı son derece savunmasız. Önemli bir çöp kaynağını kısıtlayarak hükümet, biyolojik çeşitlilik ve halk sağlığı üzerindeki uzun vadeli hasarı azaltmayı amaçlıyor. Yasağın başarısı, tutarlı bir denetim ve halk tarafından yeniden kullanılabilir alternatiflerin yaygın şekilde benimsenmesine bağlı olacak.
1 Ocak yaklaşırken, perakendeciler ve distribütörler tüketici alışkanlıklarındaki değişime hazırlanıyor. Bu adım, Kuzey Kıbrıs'ı, plastik kirliliğiyle mücadelede yasal araçlar kullanan ve bu malzemenin kalıcı ekolojik bedeline dair artan farkındalığı yansıtan, dünya çapında giderek büyüyen bir yargı bölgeleri grubuyla aynı hizaya getiriyor. Önümüzdeki aylar, bu politikanın daha temiz ve sürdürülebilir bir çevre hedefine ulaşmadaki etkinliğini test edecek.