Her yıl olduğu gibi bu yıl da flamingolar, Kıbrıs'ın tuzlu kıyı göllerine gelerek kışı geçirmeye başladı. Larnaka Tuz Gölü'nde ilk sürülerin görülmesiyle başlayan bu doğa olayı, adeta bir tablo güzelliğinde. Ancak bu pembe manzaranın ardında, uzmanların yüreğine su serpen ciddi bir gerçek yatıyor: Son on yılda, adada kışlayan flamingo sayısında kaygı verici bir düşüş yaşanıyor. Bu endişe verici tablo, yetkilileri harekete geçirerek on yıllık kapsamlı bir koruma projesini başlattı.
**Sayılarla Çarpıcı Düşüş**
Ülkedeki Av ve Yaban Hayatı Dairesi ile BirdLife Kıbrıs'ın yirmi yılı aşkın süredir yürüttüğü sistematik izleme çalışmaları, net ve üzücü bir eğilimi ortaya koyuyor. Daire yetkilisi Nikos Kassinis, İtalya'da düzenlenen 4. Uluslararası Flamingo Sempozyumu'nda paylaştığı verilerde, "2013'ten günümüze kadar flamingo nüfusunda %14 ila %31 arasında bir azalma gözlemleniyor" açıklamasını yaptı. Her kış beş ila on bin arası flamingonun Kıbrıs göllerini süslemeye devam ettiği, bu sayının bölge nüfusunun yüzde birinden fazlasına denk geldiği belirtilse de, düşüş eğrisi tartışma götürmez durumda.
**Tehditler Çok Yönlü: İklim ve İnsan Eli**
Uzmanlar, bu düşüşün arkasında iklimsel ve insan kaynaklı faktörlerin yıkıcı bir bileşiminin olduğunu vurguluyor. Tekrarlayan kuraklıklar, flamingoların yaşam alanı olan sulak bölgeleri küçültürken; kirli veya kalitesiz su girişi, su ekosistemini bozuyor ve flamingoların sudan süzerek beslendiği küçük omurgasız canlıların miktarını büyük ölçüde azaltıyor. Bunlara ek olarak, altyapı projeleri ve bu hassas bölgelerin yakınındaki yapılaşma, flamingoların kışlık habitatlarını parçalayıp tahrip ediyor. Akrotiri ve Larnaka tuz gölleri, Paralimni ve Oroklini gölleri ile Mağusa bölgesindeki bazı su birikintileri, en çok etkilenen alanlar arasında gösteriliyor.
**Umut 'Pandotira Projesi'nde**
Bu krize yanıt olarak, Avrupa Birliği LIFE Programı tarafından da finanse edilen on yıllık "Pandotira Projesi" hayata geçirildi. Proje, etkili korumayı engelleyen bilgi boşluklarını gidermeyi amaçlıyor. Hedef, tehditleri titizlikle ölçmek ve flamingoların Kıbrıs bağlamındaki kesin ekolojik ihtiyaçlarını derinlemesine anlamak. Araştırmalar, AB yasaları uyarınca Özel Koruma Bölgesi olarak belirlenen Natura 2000 alanlarına odaklanacak ve bilimsel bulguları, hedefe yönelik pratik koruma eylemlerine dönüştürmeyi hedefleyecek.
**Gösterge Türünün Sessiz Çığlığı**
Flamingo nüfusundaki düşüş, yalnızca bir kuş türünün kaderinden çok daha fazlasını ifade ediyor. Bu zarif kuşlar, "gösterge tür" olarak kabul ediliyor; yani onların sağlığı, içinde bulundukları sulak alan habitatının genel durumunu yansıtıyor. Sayılarının azalması, Doğu Akdeniz'deki bu hayati ekosistemlerin kötüye gidişinin bir sinyali. Dolayısıyla Pandotira Projesi'nin başarısı, yalnızca flamingoların geleceği için değil, aynı zamanda Kıbrıs'ın korunan sulak alanlarının restorasyonu ve sürdürülebilir yönetimi için de kritik önem taşıyor. Adanın gün batımına karşı flamingo silüetlerini görmek hâlâ mümkün ama bu manzaranın gelecek nesillere kalması, artık bilimsel verilerle desteklenen hızlı müdahalelere bağlı görünüyor. Doğanın bu pembe incileri, sessiz sedasız bir yardım çağrısı yayıyor.