Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın çevresinden yayımlanan yeni bir strateji belgesi, transatlantik ilişkileri bilinmedik sulara sürüklüyor. 33 sayfalık metin, ABD’nin Avrupa’daki milliyetçi siyasi hareketlere desteğini açıkça taahhüt ederken, kıtanın kültürel çöküşüne dair sert bir uyarıda bulunuyor. “Ulusal Güvenlik Stratejisi” olarak tasarlanan belge, olası bir yeni Trump yönetimini, göç, egemenlik ve kimlik politikalarını tersine çevirmeye yönelik ideolojik bir kampanyaya adama sözü veriyor.
Belge, geleneksel diplomatik eleştirinin ötesine geçerek, çağdaş Avrupa yönetimine yönelik kapsamlı bir suçlama sunuyor. Dönüştürücü göç dalgaları, kritik derecede düşük doğum oranları ve ulusüstü yapıların (özellikle AB) aşırı yetki genişlemesini, ulusal egemenliği ve siyasi özgürlüğü aşındıran tehditler olarak sıralıyor. Vardığı sonuç ise kaygı verici: Önlem alınmazsa, bazı NATO üyelerinde tarihsel Avrupa çoğunluklarının 20 yıl içinde yok olabileceği öngörülüyor.
Çözüm önerisinin merkezinde, tartışmalı bir dış politika direktifi yer alıyor: ABD, Atlantik’in ötesinde “direnci filizlendirecek” ve “vatansever” partileri güçlendirecek. Metin, İngiltere’deki Reform UK ve Almanya’daki Almanya için Alternatif (AfD) partilerini örnek gösteriyor. Bu atıf, özellikle AfD’nin Alman iç istihbaratı tarafından “şüpheli aşırılıkçı örgüt” sınıflandırması yapıldığı düşünüldüğünde, savaş sonrası ABD dış politikasında radikal bir kopuşa işaret ediyor. Zira Washington geleneksel olarak müttefiklerinin iç seçimlerine bu denli açık müdahaleden kaçınmıştı.
Analistler, belgenin demografik değişim ve kültürel kimlik vurgusunun, aşırı sağ söyleme ait “büyük değişim” komplo teorisiyle yankılandığını belirtiyor. Ayrıca NATO’nun temelden yeniden yapılandırılmasını öngörüyor; ittifakın “sürekli genişlemesine” son verilmesini ve Rusya ile “stratejik istikrarın” tesis edilmesini, bunun için de Ukrayna’daki savaşın sonlandırılmasını talep ediyor. Metin, Avrupalı liderlerin gizlice Kiev’i “satabileceği” şüphesini taşıyarak, geleneksel müttefiklere duyulan derin güvensizliğin altını çiziyor.
Trump’ın kaleme aldığı giriş yazısı, belgeyi “Amerika’nın insanlık tarihinin en büyük ve en başarılı ulusu olarak kalmasının yol haritası” olarak sunuyor. Ancak yakın vadede yarattığı etki, Avrupa başkentlerinde tartışma ve endişeyi alevlendirmek oldu. AB kurumları ve merkez siyaset için bu, en sert siyasi rakiplerine ABD desteği vaat eden bir ideolojik savaş ilanı anlamına geliyor. Adı geçen milliyetçi partiler içinse, iç siyasetin dengelerini değiştirebilecek güçlü bir dış onay sunuyor.
Bu manifesto, olası bir ikinci Trump döneminde Amerikan dış politikasının geçirebileceği derin dönüşümün güçlü bir sinyali. Öngördüğü gelecek, Atlantik ittifakının artık ortak demokratik değerler birliği değil, ulusal kimlik ve egemenlik vizyonlarının çarpıştığı hesapçı ve belki de çatışmalı bir arena olacağı yönünde. Avrupa, bu müdahale ihtimaliyle boğuşurken, yalnızca iç bölünmelerle değil, en güçlü müttefikinin siyasi manzarasını içeriden aktif biçimde yeniden şekillendirmeye çalıştığı benzersiz bir durumla da yüzleşiyor.