Kıbrıs, doğal mirasını korumak için iki ikonik türün kaderine odaklanan kapsamlı ve teknoloji destekli bir seferberlik başlattı. Adanın yegâne yabani koyunu olan Ankut (Kıbrıs Yaban Koyunu) ile nesli tükenme tehlikesindeki Kızıl Akbaba için eş zamanlı yürütülen koruma projeleri, Avrupa Birliği fonlarıyla destekleniyor ve ekosistem restorasyonuna bütüncül bir bakış sunuyor.
**Ankut'un İzinde: Teknoloji ve Doğayı Buluşturan Koruma**
Paphos ormanlarındaki özel bir üretim merkezinden, yakın zamanda on sekiz Ankut doğal yaşam alanına salındı. Bu salımın en dikkat çekici yanı, bireylerin yarısından fazlasının uydu vericisiyle donatılmış olması. Orman yetkilileri, "Bu vericiler, hayvanların doğaya salındıktan sonraki hareket ve davranışlarına dair paha biçilmez bilimsel veri sağlayacak" açıklamasını yaparak projenin bilimsel arka planını vurguladı. Toplanan veriler, türün doğal ortama uyum sürecini anlamanın yanı sıra, yangın riski yönetimi de dahil olmak üzere gelecekteki koruma ve arazi kullanım politikalarına ışık tutacak. Ankut, Kıbrıs'a özgü endemik bir tür olarak en üst düzeyde yasal korumaya sahip.
**Kızıl Akbaba İçin Zamanla Yarış: Kurtarma ve Yeniden Yaşam Mücadelesi**
Öte yandan, Kızıl Akbaba için verilen mücadele adeta 'zamanla yarış' anlamına geliyor. Akbaba Koruma Vakfı gibi uluslararası ortaklarla yürütülen kapsamlı bir yeniden yerleştirme projesi kapsamında, İspanya'daki güçlü kolonilerden getirilen bireylerle ada popülasyonu canlandırılmaya çalışılıyor. Projenin başarısı sadece salımla bitmiyor; titiz bir takip gerektiriyor. 2024 yazında doğaya salınan bir akbabanın, sonbaharda doğu sahili yakınlarında telemetri verileriyle tespit edilen sıkıntı hali, bu çabanın somut örneği oldu. İki kesimli ortak bir kurtarma operasyonuyla kurtarılan kuş, altı hafta boyunca rehabilitasyona alındı. Veteriner hekimler tarafından kirleticiler ve hastalıklar için kapsamlı sağlık taramalarından geçirildikten sonra yeniden doğaya kazandırıldı.
Tarihsel olarak adanın dağlık bölgelerinde, özellikle Girne sıradağlarında yuvalanan Kızıl Akbabalar, şimdilerde çoğunlukla Paphos ve Limasol'un ücra köşelerine sıkışmış durumda. Koruma çalışanları, bu kararlı müdahalelerle kuşların eski yaşam alanlarını yavaş yavaş yeniden kolonize edeceği umudunu taşıyor.
**Bütünün Parçaları: İş Birliği ve Umut**
Ankut ve Kızıl Akbaba'nın hikayeleri, yalnızca iki türün korunmasından ibaret değil. Kıbrıs'ın ekolojik dengesini ve kendine özgü biyolojik çeşitliliğini yeniden tesis etme vizyonunun ayrılmaz parçalarını oluşturuyor. Uzun vadeli bilimsel izleme (Ankut projesinde olduğu gibi) ile acil müdahale kapasitesini (Akbaba kurtarmalarında görüldüğü üzere) bir araya getiren bu çalışmalar, sağlam bir koruma çerçevesi oluşturuyor. Hükümet kurumları, BirdLife Kıbrıs gibi sivil toplum örgütleri ve uluslararası uzmanların el ele verdiği bu iş birliği, biyolojik çeşitlilik kaybına karşı ortak bir cepheyi temsil ediyor. Ada faunasının bu iki güçlü simgesi için gelecek, zorlu ama bir o kadar da umut vaat ediyor.