Kıbrıs Rum Yönetimi meclisi, kabul edilmiş mültecilerin ciddi suçlar işlemeleri halinde sığınma statülerinin geri alınmasının önünü açan yeni bir yasayı onayladı. Perşembe gecesi gerçekleşen oturumda kabul edilen düzenleme, ülkenin göç politikasında önemli bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. Yasa, uluslararası koruma altındaki bireylerin suç işlemesi durumunda doğrudan bir yaptırım öngörüyor. Bu hamle, bir yandan Avrupa Birliği standartlarıyla uyum sağlarken, diğer yandan güvenlik, haklar ve topluma entegrasyon konularında sert tartışmaları da beraberinde getirdi.
Yasanın arka planında iki temel gerekçe yatıyor: AB'nin Ortak Avrupa İltica Sistemi'ne (2011/95/AB Direktifi) uyum sağlama zorunluluğu ve geçtiğimiz yaz kurulan Göç ve Uluslararası Koruma Bakan Yardımcılığı'nın yetkilerini netleştirme ihtiyacı. İktidar kanadı, değişikliği "çağın gereklerine uygun bir modernizasyon" olarak savunurken, muhalefet "temel koruma ilkelerinin aşındırılması" tehlikesine dikkat çekti.
Gergin geçen meclis görüşmelerinin ardından yasa, 27 evet oyuna karşı 15 ret oyuyla kabul edildi. AKEL, Yeşiller Partisi ve bağımsız milletvekilleri Kostis Efstathiou ile Alexandra Attalides, yasanın orantısız şekilde uygulanabileceği ve keyfiliğe kapı aralayabileceği endişesini taşıdıklarını belirterek karşı oy kullandı.
Hükümet yetkilileri ise sistemde "güvencelerin" bulunduğunu vurguladı. Statünün geri alınması otomatik değil; her dosya, yerleşik yargı içtihatları ışığında bireysel olarak değerlendirilecek. Karar öncesi kişiye savunmasını sunması için 10 günlük süre tanınacak.
Yasanın en dikkat çeken yönü, hangi suçların statüyü kaybettireceğine dair kesin bir liste içermemesi. Göç Bakan Yardımcılığı'ndan yapılan açıklamada, "Suçun niteliği, ağırlığı ve tekrarlanıp tekrarlanmadığı gibi koşullara göre değerlendirme yapılacak" denildi. Bu, uygulama yetkisinin büyük ölçüde idareye bırakıldığı anlamına geliyor.
Statüsü iptal edilen kişi, Kıbrıs'ta kalma hakkını kaybedecek ve sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya kalacak. Ancak, yargı yoluna başvurma hakkı saklı tutuluyor. İlgili Bakanlık, "Kişi iptal kararına mahkemede itiraz ederse, kalma hakkını kesin olarak kaybetmeden önce nihai bir yargı kararının çıkması beklenmelidir" açıklamasını yaparak, hukuki sürecin önemine işaret etti.
Uzmanlara göre, bu yasa Kıbrıs'ın son yıllarda yoğun bir şekilde mücadele ettiği göçmen politikasındaki sertleşme eğiliminin bir yansıması. Sığınma ayrıcalığı ile ev sahibi ülke yasalarına saygı arasında daha sıkı bir bağ kurulmasını hedefleyen düzenlemenin, pratikte nasıl işleyeceği ise merak konusu. İnsan hakları örgütleri, uygulamanın keyfiliğe sapmaması için yakın takip sözü verirken, yasanın gerçek sınavının mahkeme salonlarında ve idarenin somut vakalardaki tutumunda yaşanacağı aşikar. Bu hamle, göçmenlerin hakları ile toplum güvenliği arasındaki hassas dengenin Kıbrıs'ta nasıl kurulacağına dair önemli bir test niteliği taşıyor.