Kıbrıs'ta, eski cumhurbaşkanları ve meclis başkanlarına ömür boyu sağlanan ayrıcalıkları kısıtlamaya yönelik önemli bir adım atıldı. Meclis'in İdari İşler Komisyonu, kabul ettiği yasa teklifiyle, makam aracı ve şoför hizmetinin görevden ayrıldıktan sonra sadece beş yıl sağlanmasını öngörüyor. Teklif, Genel Kurul'da oylanmak üzere yola çıktı.
Uzun süredir eleştiri konusu olan bu ayrıcalıklar, devlet hazinesine gereksiz bir yük olarak görülüyordu. Eleştirilerin odağında, devletin en üst makamlarında bulunmuş kişilere ömür boyu maaş, araç, şoför ve çeşitli ödeneklerin sağlanması yatıyor. Özellikle, eski Meclis Başkanları'na da eski Cumhurbaşkanları ile aynı hakların tanınması, 'makam' ile 'kişi' ayrımının bulanıklaştığı gerekçesiyle tepki çekiyordu.
Komisyonda üç farklı teklif masaya yatırıldı. Nihayetinde uzlaşılan metin, ömür boyu araç ve şoför hakkını beş yılla sınırlandırıyor ve araç yakıtı ile bakım ödeneğini tamamen kaldırıyor. Ancak, tartışmalı olan ve 'sekreterlik gideri' adı altında vergiden muaf olarak ödenen aylık 3.000 Euro tutarındaki ödenek aynen korundu. Bu karar, reform iradesindeki sınırları da gösterdi.
**"Görevin Anlamı Ölümle Bitmez"**
Reform yanlısı milletvekilleri, değişikliği kamu yönetiminin çağdaş ilkelerle uyum sağlaması gerekliliğine dayandırıyor. Volt Partisi Milletvekili Alexandra Attalides, "Cumhuriyet, kayıtsız şartsız ayrıcalık dağıtmakla özdeşleşmemeli" diyerek, "Kamu görevinin anlamı, görev süresiyle biter, ölümle değil" ifadelerini kullandı. Attalides, mevcut sistemin bir çelişkisine daha dikkat çekti: "Bir kişi başka bir kurumun başına geçmeyi seçtiğinde, devletin ona ödeme yapmaya devam etmesi mantıklı değil."
**Asıl Sınav Genel Kurul'da**
Yasa teklifinin önünde şimdi Genel Kurul sınavı var. Burada kapsamlı bir müzakerenin ve son oylamanın yapılması bekleniyor. Kabul edilirse, eski cumhurbaşkanları beş yıllık geçiş sürecinin ardından devlet arabasından olacak, fakat yüklü aylık ödeneği almaya devam edecek. Ancak tartışmalar bitmiş değil. Attalides, Genel Kurul görüşmeleri sırasında, maddi ödeneğin de sınırlandırılması ve eski bir cumhurbaşkanı başka bir kurumda üst düzey göreve gelirse ayrıcalıkların askıya alınması için değişiklik önergesi vereceğini açıkladı.
Bu süreç, Kıbrıs siyasetinin 'ömür boyu ayrıcalık' kültürünü ne ölçüde değiştirmeye hazır olduğunun da bir göstergesi olacak. Kamuoyu baskısı ve bütçe disiplini talepleri, siyasi sınıfın kendi imtiyazlarını törpüleme konusundaki samimiyetini test ediyor. Sonuç, sadece bir yasa değil, aynı zamanda sembolik bir dönüşüm anlamı taşıyacak.