Güney Afrika'nın eski Devlet Başkanı Jacob Zuma'nın kızı Duduzile Zuma-Sambudla, parlamentodaki koltuğundan ani bir çekilme kararı aldı. Bu adım, Zuma-Sambudla'nın Ukrayna'daki savaşta Rusya saflarında çarpışmaları için Güney Afrikalı erkekleri topladığı iddialarını soruşturan polisin çalışmalarının gölgesinde atıldı. Skandal, eski liderin ailesini de içine alarak ülkenin gündemine bomba gibi düştü.
Güney Afrika Polis Teşkilatı'nın seçkin suçlar birimi 'Şahinler', insan ticareti ve yabancı bir orduya maddi destek sağlamak gibi ağır suçlamaları içeren bir soruşturma başlattı. Dosya, beklenmedik bir isim tarafından polise teslim edildi: Zuma-Sambudla'nın kendi kız kardeşi Nkosazana Zuma-Mncube. Kasım ayı sonunda yaptığı başvuruda, işe alınan kişilerin seyahatlerinin gerçek amacı hakkında sistematik olarak aldatıldığını öne sürdü.
İddialara göre, söz konusu kişilere babaları Jacob Zuma'nın liderliğindeki uMkhonto weSizwe (MK) partisi için koruma olarak görev yapabilmeleri amacıyla paramiliter bir eğitim programına katılacakları söylenmiş. Ancak kendilerinden, hiçbirini anlamadıkları Rusça yazılmış sözleşmeleri imzalamaları istenmiş. Şu anda Ukrayna'da olduğu belirtilen bazı kişilerin video ifadelerinde, Zuma-Sambudla'nın kendilerine şahsen güvence verdiği ve hatta onlarla birlikte Rusya'da bir yıl eğitim alacağını iddia ettiği görülüyor.
Zuma-Sambudla ise kendisini "kandırılan bir mağdur" olarak tanımlıyor. Ona, meşru ve savaş dışı bir eğitim kursuna aracılık ettiğinin söylendiğini, bir ay boyunca Rusya'da savaş alanından tamamen ayrı, kontrollü eğitim faaliyetlerine katıldığını öne sürüyor. Karşı bir hamleyle, soruşturmada adı geçen Blessing Khoza hakkında, planın asıl mimarı olduğunu iddia ederek suç duyurusunda bulundu.
Siyasi yankılar ise gecikmedi. Zuma-Sambudla'nın istifası, polis soruşturmasının kamuoyuna yansımasının hemen ardından açıklandı. MK partisinden üst düzey bir yetkili, "Bildiğimiz kadarıyla istifa, suçu kabul etmekle veya örgütün onu suçlu bulmasıyla ilgili değil" açıklamasını yaparak, partinin ve Zuma markasının itibarını kurtarmaya çalıştı.
Olayın insani bedeli ise en acil endişe kaynağı. İddiaya göre, aralarında ihbarcı Nkosazana Zuma-Mncube'nin sekiz akrabasının da bulunduğu on yedi Güney Afrikalı, hiç razı olmadıkları bir çatışmanın ortasında, umutsuz bir durumda mahsur kalmış durumda. Bu vatandaşların güvenli bir şekilde ülkelerine döndürülmesi için Güney Afrika hükümetinin hassas bir diplomatik müdahalede bulunması gerekiyor. Şahinler soruşturmasını derinleştirirken, bu skandal hem derin ailevi çatlakları hem de uluslararası vekalet savaşlarının Güney Afrikalı sıradan vatandaşları nasıl uzak ve ölümcül bir cepheye sürükleyebileceğini tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriyor.