Tayland ve Kamboçya arasındaki gergin sınırda, kırılgan bir barış umudu vardı. Ancak bu umut, yeniden başlayan silahlı çatışmalarla sona erdi. İki komşu ülke, yeniden ölümcül bir askeri çatışmanın eşiğine geldi. Amerika Birleşik Devletleri’nin aracılık ettiği ve iki ay önce imzalanan ateşkes anlaşması, kısa sürede bozuldu. Tarafların verilerine göre, yarım milyondan fazla sivil, çatışmalar yüzünden evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bu durum, iki ülke arasındaki temel toprak sorununun ne kadar zor çözüldüğünü gösterdi. Ayrıca, son diplomatik çabalar da başarısız oldu.
Son kriz, Kasım ayında Tayland’ın bazı anlaşmaları askıya almasıyla başladı. Tayland, bir askerinin Kamboçya güçlerinin döşediği bir mayınla yaralandığını iddia etti. Kamboçya ise bu iddiayı kesinlikle reddetti. Bu olay, Temmuz’da varılan ateşkese olan güveni sarstı. Şimdi her iki taraf da, anlaşmayı ilk bozanın karşı taraf olduğunu söylüyor.
Askeri hareketlilik hızla arttı. Çatışmaların yeni bölgelere yayıldığı bildiriliyor. Tayland donanması, sınırı geçtiğini söylediği Kamboçya birliklerine karşı operasyonlara katıldı. Kamboçya ise bu hareketlerin meşru müdafaa olduğunu açıkladı. Kamboçya Senatosu Başkanı Hun Sen, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “Barış istiyoruz ama topraklarımızı savunmak zorundayız” dedi.
Yeniden başlayan çatışmaların insani bedeli çok ağır. Resmi açıklamalara göre, üç Tayland askeri ve yedi Kamboçyalı sivil hayatını kaybetti. Ayrıca yirmi Kamboçyalı sivil yaralandı. Sınır köylerinden yaşanan büyük göç, büyük bir insani krize yol açtı. Bu durum, kaynakları zorluyor ve istikrarsızlığı artırıyor.
Diplomatik kanallar şu an çalışmıyor. Tayland Başbakanı, mevcut koşullarda görüşmeyi reddetti. Tayland, çatışmaların durması için Kamboçya’nın kendi şartlarını kabul etmesi gerektiğini söylüyor. Tayland Savunma Bakanlığı da, Kamboçya ile son zamanlarda resmi bir temas olmadığını belirtti.
ABD’nin arabuluculuk sürecinin başarısız olması, uluslararası toplumda endişe yarattı. Ancak, tarafların sert tutumu ve devam eden askeri hareketlilik nedeniyle, kısa sürede yeni bir ateşkes ihtimali zayıf görünüyor.
Görünüm pek iç açıcı değil. Çatışmaların genişleme riski var. Ateşkesin bozulması, tarihsel sınır sorununun ne kadar karmaşık olduğunu bir kez daha gösterdi. Top atışları devam ederken ve daha fazla insan evini terk ederken, kalıcı bir siyasi çözüm bulmak çok acil bir ihtiyaç. Fakat bu çözüm, şu anda çok uzak görünüyor. Bölgenin istikrarı, iki ülkenin savaşın eşiğinden dönüp masaya oturmasına bağlı. Ancak bu yol, şu anda güvensizlik ve silah sesleriyle kapanmış durumda.