Σε μια κίνηση που μπλέκει το διεθνές δίκαιο με την εκλογική τακτική, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε να χορηγήσει πλήρη χάρη στον Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, τον πρώην ηγέτη της Ονδούρας που εκτίει ποινή 45 ετών σε αμερικανική φυλακή για εγκλήματα ναρκωτικών και όπλων. Η δήλωση, που δημοσιεύτηκε στην πλατφόρμα Truth Social την Παρασκευή, έρχεται εν μέσω της προεκλογικής καμπάνιας για τις προεδρικές εκλογές στην Ονδούρα, που διεξάγονται αύριο Κυριακή.
Ο Τραμπ παρουσίασε την καταδίκη του Ερνάντες ως άδικη και δυσανάλογα σκληρή, αναφέροντας συμβουλές ανώνυμων ατόμων που «σέβεται». Η υπόσχεση χάριτος για έναν ξένο ηγέτη που καταδικάστηκε μόλις πέρυσι για συνομοσία εισαγωγής εκατοντάδων τόνων κοκαΐνης στις ΗΠΑ –ενώ δημόσια παρίστανε τον αντιναρκοπολέμο– προκαλεί πολλά ερωτηματικά. Στη δίκη του, το FBI παρουσίασε αποδεικτικά στοιχεία ότι είχε εμπλακεί σε ένα δίκτυο δωροδοκίας εκατομμυρίων δολαρίων, με την εισαγγελέα να τον κατηγορεί ότι «άνοιξε μια υπερταχεία οδό κοκαΐνης» προς τις αμερικανικές πόλεις.
Το χρονικό αυτό χτύπημα δεν είναι τυχαίο. Ο Τραμπ ταυτόχρονα εξέφρασε ανοιχτά την υποστήριξή του στον συντηρητικό υποψήφιο Νάσρι «Τίτο» Ασφούρα, προειδοποιώντας ότι αν αυτός δεν κερδίσει, μια κυβέρνησή του θα κόψει κάθε οικονομική βοήθεια προς την Ονδούρα. Πρόκειται για μια τακτική που θυμίζει την παρέμβασή του στις πρόσφατες εκλογές της Αργεντινής, όπου απείλησε με οικονομικές συνέπειες αν δεν εκλεγεί ο υποψήφιός του.
Η κατάσταση στην Ονδούρα είναι ιδιαίτερα εκρηκτική. Τα τελευταία δημοσκοπήματα δείχνουν αδιέξοδο μεταξύ του Ασφούρα, της αριστερής Ρίξι Μονκάδα και του κεντρώου Σαλβαδόρ Νασράγια. Ο Ασφούρας, για τον οποίο τάσσεται ο Τραμπ, προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από τον Ερνάντες, τον πρώην πρόεδρο του ίδιου κόμματος, τονίζοντας πως το κόμμα δεν μπορεί να φέρει το βάρος των πράξεων του.
Η υπόσχεση χάριτος για τον Ερνάντες δημιουργεί ένα διπλωματικό παζλ. Ο Ερνάντες ήταν κάποτε βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην κεντρική Αμερική, λαμβάνοντας αμερικανική στρατιωτική βοήθεια, ενώ ταυτόχρονα –κατά τις κατηγορίες– διευκόλυνε την εισαγωγή ναρκωτικών στη χώρα που τον υποστήριζε. Η κίνηση του Τραμπ φαίνεται ασυνήθιστη, δεδομένου ότι η προηγούμενη κυβέρνησή του είχε χαρακτηρίσει ορισμένες ναρκοεμπορικές οργανώσεις ως τρομοκρατικές και είχε εξουσιοδοτήσει στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον τους.
Το σκηνικό που διαδραματίζεται είναι κλασικό δείγμα της διεθνούς πραγματοποίησης: ένας Αμερικανός πολιτικός ανακατεύεται στις εκλογές μιας μικρής χώρας, συνδέοντας την υποστήριξή του με μια αμφιλεγόμενη υπόσχεση χάριτος. Το αποτέλεσμα, όποιο και αν είναι, θα έχει επιπτώσεις τόσο στη δημοκρατία της Ονδούρας, όσο και στη διεθνή αντιναρκωτική πολιτική.