Η Κύπρος βρίσκεται στην τέταρτη θέση μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στην απορρόφηση των κονδυλίων συνοχής για τον προγραμματικό κύκλο του 2025, επιδεικνύοντας εντυπωσιακή διοικητική ικανότητα. Τα στοιχεία αυτά αποτυπώθηκαν στη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης «Θάλεια 2021-2027», που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή, όπου επιβεβαιώθηκε πως η χώρα μας έχει εκπληρώσει πλήρως τους στόχους χρηματοδοτικής υλοποίησης. Αυτή η επιτυχία δεν είναι τυχαία, αφού αποτελεί συνέχεια της αντίστοιχης απόδοσης στον προηγούμενο προγραμματικό ορίζοντα 2014-2020, καθιστώντας την Κύπρο έναν από τους πιο αποδοτικούς χρήστες των ευρωπαϊκών ταμείων.
Όπως τόνισε στην ολομέλεια η πρόεδρος της Επιτροπής, Πηνελόπη Παπαβασιλείου, η συνεπής αυτή απόδοση δεν είναι απλώς μια «καρφίτσα» στο χάρτη της Ευρώπης, αλλά αποδεικνύει μια ωριμότητα και μάθηση στα δημόσια θεσμικά όργανα του νησιού. Η ικανότητα να «στήνεις το τραπέζι» πριν φτάσει το γλέντι, δηλαδή να προγραμματίζεις και να προετοιμάζεσαι έγκαιρα, φαίνεται να έχει γίνει πλέον μέθοδος. Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι οι αρχές έχουν ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες για τον επόμενο κύκλο, 2028-2034, ευθυγραμμίζοντάς τον με την προεδρία της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το 2026.
Στον πυρήνα του προγράμματος «Θάλεια» βρίσκονται στρατηγικοί τομείς που αγγίζουν άμεσα την καθημερινότητα των πολιτών. Η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η αντιμετώπιση της έλλειψης νερού, η καταπολέμηση της ανεργίας και του κινδύνου φτώχειας δέχονται σημαντική χρηματοδότηση. Στη συνεδρίαση παρουσιάστηκαν, χαρακτηριστικά, έργα όπως η μετατροπή του πρώην GSP στη Λευκωσία σε πράσινο χώρο και η αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Πρόκειται για επενδύσεις που στοχεύουν ταυτόχρονα στη βελτίωση των υποδομών και στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, ένας «δίδυμος αγώνας» για μια πιο βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη.
Η ευρύτερη συμμετοχή υπουργών, κοινωνικών εταίρων και οργανώσεων πολιτικού κοινωνικού διαλόγου στις εργασίες της Επιτροπής δείχνει ότι η διαδικασία παρακολούθησης δεν είναι μια τυπική διαδικασία, αλλά ένας ζωντανός διάλογος. Σε μια Ευρώπη όπου πολλές χώρες «τριγυρίζουν το βουνό» με τις καθυστερήσεις και τη γραφειοκρατία, η κυπριακή περίπτωση ξεχωρίζει. Η ικανότητα να «βγάζεις λεφτά από τις Βρυξέλλες» δεν είναι μόνο θέμα τεχνικής ικανότητας, αλλά και στρατηγικής όρασης.
Η πορεία της Κύπρου πλέον δεν είναι απλώς ένα εθνικό success story. Διδάσκει ένα σημαντικό μάθημα: η συνεχής και αποτελεσματική αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων μπορεί να μετατρέψει ένα μικρό κράτος-μέλος από απλό δικαιούχο σε παράδειγμα προς μίμηση και σε σημαντική φωνή στο τραπέζι όπου σχεδιάζεται το μέλλον της ευρωπαϊκής συνοχής.