Lingua-News Cyprus

Language Learning Through Current Events

Saturday, December 27, 2025
C1 Advanced ⚡ Cached
← Back to Headlines

Οι τελευταίοι βοσκοί της Κύπρου: Μια φθίνουσα παράδοση σε έναν κόσμο που αλλάζει

Στους ανέμους που σφυρίζουν στα κυπριακά υψίπεδα, εκεί που κάποτε αντηχούσε το βέλασμα αμέτρητων κοπαδιών και οι φωνές αφοσιωμένων βοσκών, επικρατεί πλέον μια απόκοσμη ησυχία. Το παραδοσιακό επάγγελμα, άρρηκτα συνδεδεμένο με την αγροτική ταυτότητα του νησιού, αντιμετωπίζει μια ραγδαία παρακμή, με ελάχιστους πλέον να παραμένουν πιστοί σε αυτόν τον απαιτητικό βίο. Αυτή η σκληρή πραγματικότητα αποτυπώνεται ίσως καλύτερα στην ιστορία του Γιώργου Κασάπη, ενός 66χρονου πρώην βοσκού, ο οποίος, μετά από δεκαετίες επαγγελματικής προσφοράς, ασχολείται πλέον με την εκτροφή κατσικιών ως ένα αγαπημένο χόμπι. Η εμπειρία του, μαζί με τους αγώνες των λίγων εναπομεινάντων ενεργών βοσκών σε χωριά όπως τα Μαθιάτικα, σκιαγραφούν μια συγκινητική εικόνα μιας κληρονομιάς που χάνεται.

Για τον Γιώργο Κασάπη, η μετάβαση από ένα βιοποριστικό επάγγελμα σε χόμπι για τη σύνταξη υπαγορεύτηκε από την ανάγκη και μια βαθιά αίσθηση εξάντλησης. Έχοντας αφιερώσει είκοσι πέντε χρόνια στο Τμήμα Δασών και αμέτρητα άλλα στην φροντίδα των ζώων, διαπίστωσε ότι η αδιάκοπη φύση της βοσκοβοσκού – μια δέσμευση που σε δένει με τα ζώα 365 ημέρες το χρόνο – γινόταν όλο και πιο ανέφικτη. «Είσαι δεμένος με αυτό», σχολιάζει, συνοψίζοντας τις αμείλικτες απαιτήσεις του επαγγέλματος. Η επιστροφή του στην εκτροφή κατσικιών, έστω και σε μικρότερη κλίμακα και για προσωπική ικανοποίηση, αποτελεί απόδειξη της διαρκούς σύνδεσής του με τα ζώα και τη γη. Έκτοτε, απέκτησε ένα μικρό κοπάδι, ξεκινώντας με δέκα νεαρές κατσίκες που αγόρασε περίπου 40 ευρώ η καθεμία, και οι αριθμοί τους έχουν υπερτετραπλασιαστεί τα τελευταία τρία χρόνια, περίοδο που συμπίπτει με τη συνταξιοδότησή του. Ο κυκλικός ρυθμός των γεννήσεων των κατσικιών, που συμβαίνουν μετά από μια κύηση πέντε μηνών, συνεχίζει να σημειώνει το πέρασμα του χρόνου γι' αυτόν, ακόμα και καθώς διαχειρίζεται τα ζώα του με ένα μερικώς αχρηστευμένο χέρι μετά από χειρουργική επέμβαση για τενοντίτιδα και συχνά με ελάχιστο ύπνο.

Η ευρύτερη εικόνα της κυπριακής βοσκοβοσκού είναι εξίσου ανησυχητική. Στα Μαθιάτικα, μια κοινότητα που κάποτε σφύζει από αγροτική δραστηριότητα, παραμένουν μόνο τρεις βοσκοί. Ο ένας είναι πλήρως επαγγελματίας, ενώ ο άλλος, κοντά στη συνταξιοδότηση, διαχειρίζεται μόνο έναν ελάχιστο αριθμό ζώων. Ο τρίτος είναι μια μυστικοπαθής φιγούρα, απρόθυμη να έρθει σε επαφή με το κοινό ή τα μέσα ενημέρωσης. Αυτή η σπανιότητα δεν είναι απλώς θέμα αλλαγής προσωπικών προτιμήσεων. συνδέεται άρρηκτα με συστημικές αλλαγές που έχουν αναδιαμορφώσει την αγροτική Κύπρο. Ο Κασάπης αναφέρεται στην ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως σημείο καμπής, θρηνώντας: «Από τότε που μπήκαμε στην ΕΕ, όλα χάθηκαν», αναφερόμενος στην ευρεία εξαφάνιση παραδοσιακών αγροκτημάτων και περιφράξεων. Η επιβολή αυστηρών κανονισμών, που απαιτούν άδειες και συμμόρφωση με συγκεκριμένα επιχειρησιακά πρότυπα, έχει αναμφίβολα δημιουργήσει τρομακτικά εμπόδια τόσο για τους επίδοξους όσο και για τους υπάρχοντες βοσκούς.

Ο σύγχρονος βοσκός, κατά πολλούς τρόπους, βρίσκεται σε μια θέση που παραβλέπεται όλο και περισσότερο. Είναι, όπως τους περιγράφουν ορισμένοι παρατηρητές, σαν «NPCs» – μη-παιζόμενοι χαρακτήρες – στη μεγαλύτερη κοινωνική αφήγηση, ο ζωτικός τους ρόλος στη διατήρηση παραδοσιακών τοπίων και βιοπορισμών συχνά παραμένει ασχολίαστος. Η απαιτητική φύση της εργασίας, σε συνδυασμό με τις γραφειοκρατικές πολυπλοκότητες που εισήγαγε η αυξημένη ρύθμιση, έχει προφανώς αποθαρρύνει τις νεότερες γενιές από το να εισέλθουν στο επάγγελμα. Κατά συνέπεια, πολλές περιοχές που κάποτε αφιερώνονταν στη γεωργία βρίσκονται σε ερείπια ή έχουν κατεδαφιστεί εντελώς, μια σκληρή οπτική αναπαράσταση της διάβρωσης αυτών των πατροπαράδοτων επαγγελμάτων. Η τρέχουσα ενασχόληση του Γιώργου Κασάπη με τις κατσίκες του, μετατρέποντας έναν πρώην περίβολο του θείου της αείμνηστης συζύγου του σε χώρο για το χόμπι του, υπογραμμίζει αυτή τη μετατόπιση. Πρόκειται για μια προσωπική προσπάθεια, μια συνέχιση μιας κληρονομιάς σε μια μορφή που αναγνωρίζει τις πραγματικότητες του παρόντος, αντί για μια ακμάζουσα επαγγελματική επιδίωξη που συντηρεί μια κοινότητα. Οι μειούμενες αριθμοί υποδηλώνουν ότι, εκτός αν υπάρξει σημαντική υποστήριξη και προσαρμογή, ο παραδοσιακός Κύπριος βοσκός μπορεί σύντομα να γίνει μια φιγούρα περιορισμένη σε ιστορικά βιβλία και νοσταλγικές αναμνήσεις.

← Back to Headlines