Η Κύπρος, αυτό το μικρό νησί με τη μεγάλη ιστορία, βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο παράλληλες "φουρτούνες" στον τομέα της εκπαίδευσης, οι οποίες, αν και διαδραματίζονται σε διαφορετικές διοικητικές οντότητες, φέρουν κοινά χαρακτηριστικά αγωνίας και διεκδίκησης. Στο βόρειο τμήμα, οι δάσκαλοι της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης βγήκαν στους δρόμους την Παρασκευή, διαμαρτυρόμενοι σθεναρά για τις πειθαρχικές διώξεις εναντίον 33 συναδέλφων τους. Η Ομοσπονδία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τουρκοκυπρίων (KTOEÖS) ηγήθηκε της κινητοποίησης, καταγγέλλοντας τις έρευνες ως κατάφωρη παραβίαση των θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων και ως προσπάθεια απόσπασης της προσοχής από σοβαρά ζητήματα διαφθοράς και έλλειψης λογοδοσίας της κυβέρνησης.
Η αφορμή για την κινητοποίηση ήταν η έναρξη πειθαρχικών διαδικασιών εναντίον εκπαιδευτικών που συμμετείχαν σε συλλαλητήρια εγκεκριμένα από την ομοσπονδία. Η ηγεσία της KTOEÖS, με επικεφαλής την πρόεδρο Σελμά Εγιλέμ, κατέστησε σαφές ότι οι έρευνες θα έπρεπε να στρέφονται προς δημόσιους λειτουργούς και όχι προς εκπαιδευτικούς που ασκούν το δικαίωμα συλλογικής δράσης. Οι ανησυχίες της ομοσπονδίας επεκτείνονται και σε επικείμενες αλλαγές στη νομοθεσία, οι οποίες, σύμφωνα με την KTOEÖS, κινδυνεύουν να υπονομεύσουν τον κοσμικό χαρακτήρα της δημόσιας εκπαίδευσης και, κατ' επέκταση, να διαβρώσουν την πολιτιστική ταυτότητα της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Στα αιτήματά τους περιλαμβάνεται η τήρηση των νόμων περί δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, η εφαρμογή μηχανισμών κατά της διαφθοράς και η διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις για έργα σχολικής υποδομής.
Παράλληλα, στο νότιο τμήμα της Κύπρου, η Βουλή των Αντιπροσώπων ετοιμάζεται να συζητήσει και να ψηφίσει ένα νέο σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Το πλαίσιο αυτό, μετά από 15 μήνες εντατικών διαβουλεύσεων, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από εκπαιδευτικές οργανώσεις, οι οποίες εκφράζουν ανησυχίες για τις επιπτώσεις στο σχολικό περιβάλλον και τις συνθήκες εργασίας. Το Υπουργείο Παιδείας, από την πλευρά του, επιμένει στην αναγκαιότητα της μεταρρύθμισης, τονίζοντας ότι το υφιστάμενο σύστημα είναι απαρχαιωμένο.
Οι εξελίξεις αυτές, αν και διακριτές, υφαίνουν ένα κοινό νήμα ανησυχίας. Στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, οι πειθαρχικές διώξεις μπορεί να δημιουργήσουν κλίμα εκφοβισμού, ενώ στην ελληνοκυπριακή, το νέο σύστημα αξιολόγησης, αν δεν υπάρξουν ουσιαστικές τροποποιήσεις, κινδυνεύει να οξύνει τις εντάσεις. Πρόκειται για κρίσιμες στιγμές, όπου θεμελιώδεις αρχές εργασιακών δικαιωμάτων, ακαδημαϊκής ελευθερίας και η ίδια η ποιότητα της δημόσιας εκπαίδευσης τίθενται υπό αμφισβήτηση.