**Βρυξέλλες** – Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Οι ηγέτες των κρατών μελών συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, με την ατζέντα να «βράζει» από την ανάγκη για μια απόφαση που μπορεί να αποδειχθεί ιστορική: πώς θα αξιοποιηθούν τα δεσμευμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της άμυνας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας. Η Κάγια Κάλλας, η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, δεν μάσησε τα λόγια της: «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αποτύχουμε. Πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε ισχυροί». Η σύνοδος καλείται να αποφασίσει επί μιας πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία στοχεύει στη χρήση αυτών των κεφαλαίων ως εγγύηση για ένα δάνειο προς το Κίεβο – μια κίνηση που θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα στον πόλεμο.
Η επείγουσα ανάγκη για μια στήριξη ζωτικής σημασίας προς την Ουκρανία δεν είναι τυχαία. Η παρατεταμένη εισβολή της Ρωσίας, την οποία η ΕΕ θεωρεί υπαρξιακή απειλή για την ίδια της την ασφάλεια, απαιτεί αδιάκοπη στήριξη. Επιπλέον, πρόσφατες δηλώσεις από ισχυρούς παίκτες, όπως ο Αμερικανός πρόεδρος, έχουν αυξήσει την πίεση προς τις ευρωπαϊκές χώρες να επιδείξουν αταλάντευτη αποφασιστικότητα και αυτονομία απέναντι στην γεωπολιτική αβεβαιότητα. Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, σκιαγράφησε με ωμότητα το δίλημμα: «Τώρα έχουμε μια απλή επιλογή – είτε χρήματα σήμερα, είτε αίμα αύριο». Αυτή η φράση αποτυπώνει τις αντιληπτές άμεσες και μακροπρόθεσμες συνέπειες της αδράνειας.
Στην καρδιά της προτεινόμενης λύσης βρίσκεται η αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, που επί του παρόντος «φιλοξενούνται» σε ένα κεντρικό clearing house στο Βέλγιο. Το σχέδιο της Κομισιόν προβλέπει τη χρήση αυτών των παγωμένων κεφαλαίων ως ενέχυρο για ένα δάνειο που θα διοχετευθεί στην Ουκρανία. Αυτός ο περίτεχνος χρηματοοικονομικός μηχανισμός αποσκοπεί να προσφέρει στο Κίεβο τους πόρους που χρειάζεται για να συνεχίσει να αμύνεται και να ξεκινήσει το κολοσσιαίο έργο της ανοικοδόμησης. Οι συζητήσεις έχουν εισέλθει σε όλο και πιο τεχνικές πτυχές της χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής που απαιτείται για την ασφαλή και αποτελεσματική υλοποίηση ενός τέτοιου σχήματος.
Ωστόσο, ο δρόμος προς τη συμφωνία δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Αρκετά κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας και του Βελγίου, έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές νομικές επιπτώσεις και τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους που συνδέονται με την επανατοποθέτηση κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Η πλοήγηση αυτών των ανησυχιών, διατηρώντας παράλληλα ένα ενιαίο μέτωπο, αποτελεί μια σημαντική διπλωματική πρόκληση για τη σύνοδο. Η διάρκεια των συζητήσεων αναμενόταν να εκταθεί, με τους ηγέτες να δηλώνουν έτοιμοι να παραμείνουν «όσο χρειαστεί» για να επιτευχθεί συναίνεση.
Το αποτέλεσμα αυτής της συνόδου θεωρείται ευρέως ως ένας σημαντικός δείκτης της ικανότητας της ΕΕ να δράσει αποφασιστικά σε μια κρίση. Μια αποτυχία επίτευξης βιώσιμης λύσης θα μπορούσε όχι μόνο να υπονομεύσει την αξιοπιστία της Ένωσης στη διεθνή σκηνή, αλλά και να θέσει σε κίνδυνο την ικανότητα της Ουκρανίας να συνεχίσει την άμυνά της. Αντίθετα, μια επιτυχημένη συμφωνία θα αποτελούσε μια ισχυρή επίδειξη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και απτής δέσμευσης για την κυριαρχία και το μέλλον της Ουκρανίας. Πέρα από τις άμεσες στρατιωτικές επιπτώσεις, η χρηματοοικονομική στήριξη είναι ζωτικής σημασίας και για τη μακροπρόθεσμη ανοικοδόμηση μιας χώρας που φέρει το βάρος ενός βάρβαρου πολέμου, αντιμετωπίζοντας ό,τι έχει καταστραφεί από αδιάκοπες ρωσικές επιθέσεις και προάγοντας τη σταθερότητα σε ολόκληρη την ήπειρο.