**Λευκωσία, Κύπρος** – Η κυβερνητική πρωτοβουλία, που σχεδιάστηκε ως μια σανίδα σωτηρίας για τους ιδιοκτήτες οχημάτων που βρίσκονται αντιμέτωποι με την υποχρεωτική ακινητοποίηση των αυτοκινήτων τους λόγω της εκτεταμένης ανάκλησης των αερόσακων Takata, καταγράφει μια ανησυχητικά χαμηλή ανταπόκριση. Παρά το γεγονός ότι χιλιάδες οχήματα έχουν τεθεί εκτός κυκλοφορίας για λόγους ασφαλείας, μόλις δύο δωδεκάδες συμπολίτες μας έχουν επωφεληθεί από τις δωρεάν κάρτες απεριορίστων διαδρομών στα λεωφορεία, που προσφέρονται ως εναλλακτική λύση μετακίνησης.
Η πανεθνική ανάκληση, ένα κρίσιμο μέτρο δημόσιας ασφάλειας, αφορά οχήματα που είναι εφοδιασμένα με ελαττωματικούς αερόσακους Takata, γνωστούς για την τάση τους να εκρήγνυνται βίαια κατά την ενεργοποίηση, εγκυμονώντας σοβαρούς κινδύνους τραυματισμού ή ακόμα και θανάτου. Οι αρχές έχουν αρχίσει να ακινητοποιούν οχήματα που δεν έχουν υποβληθεί στην απαιτούμενη αντικατάσταση των αερόσακων, αναγκάζοντας τους ιδιοκτήτες να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις κινητικότητας. Ως απάντηση σε αυτή τη διαταραχή, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε στις 5 Φεβρουαρίου ένα σχέδιο παροχής δωρεάν καρτών απεριορίστων διαδρομών στα λεωφορεία σε δικαιούχους οδηγούς, με στόχο τον μετριασμό της ταλαιπωρίας και του οικονομικού βάρους που συνδέονται με τις επιβεβλημένες επισκευές.
Ενώ οι πρώτες ακινητοποιήσεις οχημάτων ξεκίνησαν στις αρχές Οκτωβρίου, η διάθεση των ανταλλακτικών γίνεται σταδιακά. Μια αρχική ομάδα 81.000 επηρεαζόμενων οχημάτων παρουσιάζει ένα αξιέπαινο ποσοστό συμμόρφωσης 90%, με 5.700 να αναμένουν ακόμα τις επισκευές των αερόσακών τους. Μια μεταγενέστερη, μεγαλύτερη ομάδα 19.500 οχημάτων προστέθηκε αργότερα στη λίστα ανάκλησης. Για την τελευταία αυτή κατηγορία, η οποία δεν υπόκειται ακόμη σε ακινητοποίηση, έχει θεσπιστεί μια περίοδος χάριτος οκτώ μηνών για την αντικατάσταση, με δυνατότητα παρατάσεων σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης υγείας ή οικονομικής δυσχέρειας. Ωστόσο, ακόμη και για αυτά τα οχήματα, που δεν επηρεάζονται άμεσα, η προοπτική μελλοντικής ακινητοποίησης δεν φαίνεται να έχει πυροδοτήσει ευρεία υιοθέτηση της επιδότησης των δημόσιων συγκοινωνιών.
Η απόσταση μεταξύ του αριθμού των επηρεαζόμενων οχημάτων και του ελάχιστου αριθμού αιτήσεων για τις κάρτες λεωφορείων είναι χαώδης. Ο αξιωματούχος του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κουπής, τόνισε την πρόοδο στην αντιμετώπιση της ανάκλησης, δηλώνοντας: «Από μια αρχική λίστα που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο και προσδιόριζε 81.000 οχήματα που επηρεάζονται από την ανάκληση, 5.700 παραμένουν σε εκκρεμότητα για αντικατάσταση αερόσακου, αντιπροσωπεύοντας ποσοστό υλοποίησης 90%.» Επεξήγησε περαιτέρω το δεύτερο κύμα, σημειώνοντας ότι από τα επιπλέον 19.500 οχήματα, έως και 4.500 αναμένουν αντικατάσταση, επιτυγχάνοντας ποσοστό υλοποίησης 77%. Ο Υπουργός Μεταφορών, Αλέξης Βαφέας, επιβεβαίωσε ότι οι οδηγοί που ακινητοποιούν εθελοντικά τα οχήματά τους δικαιούνται πράγματι τις δωρεάν μετακινήσεις με λεωφορείο.
Παρά αυτά τα στοιχεία και την ξεκάθαρη επιταγή της ασφάλειας, μόνο 20 άτομα έχουν προσέλθει για να διεκδικήσουν τις «motion cards» τους, οι οποίες παρέχουν απεριόριστη πρόσβαση σε οποιαδήποτε υπηρεσία λεωφορείου σε όλη την Κύπρο. Αυτές οι κάρτες προορίζονται ως προσωρινό μέτρο, θα απενεργοποιούνται μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία ανάκλησης και τα οχήματα επανέλθουν σε κατάσταση λειτουργίας. Οι διανομείς έχουν επισημάνει ότι τα ραντεβού αντικατάστασης είναι άμεσα διαθέσιμα και ότι τα ανταλλακτικά είναι γενικά σε απόθεμα για την πλειονότητα των κατασκευαστών, υποδηλώνοντας ότι τα υλικοτεχνικά εμπόδια για τις επισκευές δεν αποτελούν σημαντικό παράγοντα. Η καθυστερημένη παράδοση ανταλλακτικών για έναν κατασκευαστή, αναμενόμενη τον Ιανουάριο, δεν φαίνεται να αποτελεί ευρέως διαδεδομένο πρόβλημα που επηρεάζει τη συνολική διαθεσιμότητα της υπηρεσίας.
Η χαμηλή ανταπόκριση στις δωρεάν κάρτες απεριορίστων διαδρομών στα λεωφορεία παρουσιάζει ένα γρίφο. Υποδηλώνει μια πιθανή έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ της παροχής ενός απτού μηχανισμού στήριξης από την κυβέρνηση και της ενημέρωσης ή της αντιληπτής αναγκαιότητας μεταξύ των επηρεαζόμενων ιδιοκτητών οχημάτων. Είτε αυτό αντικατοπτρίζει έλλειψη ενημέρωσης, απροθυμία χρήσης των δημόσιων συγκοινωνιών, είτε υποτίμηση της συνεχιζόμενης ταλαιπωρίας που προκαλείται από τα ακινητοποιημένα οχήματα, μένει να φανεί. Καθώς η διαδικασία ανάκλησης συνεχίζεται και περισσότερα οχήματα αντιμετωπίζουν πιθανή ακινητοποίηση, οι αρχές ενδέχεται να χρειαστεί να επανεξετάσουν τη στρατηγική τους για να διασφαλίσουν ότι αυτή η πρωτοβουλία, που βασίζεται στην ασφάλεια, εξυπηρετεί αποτελεσματικά τον σκοπό της, διευκολύνοντας την εναλλακτική μετακίνηση για τους Κύπριους οδηγούς.