Σε ένα δραματικό πραξικόπημα της λαϊκής βούλησης, η Βουλγαρία βυθίζεται σε νέα πολιτική κρίση. Ο πρωθυπουργός Ρόσεν Ζελιάζκοφ υπέβαλε τη συλλογική παραίτηση της κυβέρνησής του τη Δευτέρα το βράδυ, υποχωρώντας στο πείσμα δεκάδων χιλιάδων πολιτών που πλημμύρισαν τους δρόμους σε όλη τη χώρα. Η πτώση της μειοψηφικής κυβέρνησης της κεντροδεξιάς, που κράτησε μόλις έξι μήνες, έρχεται σε κρίσιμο χρονικό σημείο: λίγες εβδομάδες πριν την προγραμματισμένη ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη.
Η κυβέρνηση παρασύρθηκε από ένα από τα μεγαλύτερα κινητοποιητικά κύματα των τελευταίων ετών. Εκτιμήσεις μιλούν για 50.000 έως 100.000 διαδηλωτές μόνο στην πρωτεύουσα Σόφια, με αντίστοιχες συγκεντρώσεις σε άλλα αστικά κέντρα. Ο πυρήνας των διαμαρτυριών ήταν μια οργισμένη απαίτηση για το τέλος της διαπλεκόμενης διαφθοράς, με τους κύριους στόχους να είναι δύο ισχυρές φιγούρες: ο ολιγάρχης Ντελιάν Πέφσκι, του οποίου το κόμμα παρείχε κρίσιμη κοινοβουλευτική στήριξη στην κυβέρνηση, και ο πρώην μακροχρόνιος πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ. Ο Πέφσκι, στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο για διαφθορά, έχει μετατραπεί στο σύμβολο του αδιεξόδου μεταξύ πολιτικής και επιχειρήσεων που οι διαδηλωτές θέλουν να διαλύσουν.
Η εικονογραφία των διαδηλώσεων ήταν εμφανής. Προβολές με τα μηνύματα «Παραίτηση» και «Έξω η μαφία» φωτίζανε την πρόσοψη της Βουλής, ενώ τα πλήθη συγκεντρώθηκαν σε συμβολικά σημεία όπως το «Τρίγωνο της Εξουσίας» και την Πλατεία Ανεξαρτησίας, φωνάζοντας το σύνθημα: «Παραίτηση! Ο Πέφσκι και ο Μπορίσοφ έξω από την εξουσία». Αυτή η λαϊκή έκρηξη ακολούθησε μια σειρά προγενέστερων κινητοποιήσεων που είχαν ήστε πιέσει την κυβέρνηση να εγκαταλείψει ένα αμφιλεγόμενο προϋπολογιστικό σχέδιο. Παρά το ότι είχε επιζήσει από πέντε πρότασεις μομφής, η κυβέρνηση αντιμετώπιζε μια έκτη, άκυρη πλέον μετά την ξαφνική ανακοίνωση του πρωθυπουργού.
Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, ο πρωθυπουργός Ζελιάζκοφ αναγνώρισε τη δημόσια δυσαρέσκεια. «Ακούμε τη φωνή των πολιτών που διαδηλώνουν ενάντια στην κυβέρνηση», δήλωσε, προσθέτοντας πως «νέοι και παλιοί έχουν υψώσει τη φωνή τους για [την παραίτησή μας]. Αυτή η πολιτική ενέργεια πρέπει να υποστηριχθεί και να ενθαρρυνθεί». Η απόφασή του ήρθε μετά την άμεση έκκληση του Προέδρου Ρουμέν Ράντεφ για παραίτηση του υπουργικού συμβουλίου, υπογραμμίζοντας το βάθος της πολιτικής απομόνωσης που αντιμετώπιζε.
Η άμεση συνέπεια είναι η σχηματισμός υπηρεσιακής κυβέρνησης, με τους σημερινούς υπουργούς να παραμένουν σε καθεστώς προσωρινότητας μέχρι να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση. Αυτή η περίοδος αστάθειας έρχεται σε εξαιρετικά ευαίσθητο σημείο, καθώς η Βουλγαρία προετοιμάζεται να υιοθετήσει το ευρώ σε είκοσι μόλις μέρες. Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η αναταραχή θα μπορούσε να περιπλέξει τις τελικές τεχνικές και επικοινωνιακές προετοιμασίες για την ιστορική νομισματική μετάβαση, αν και τα επίσημα στελέχη επιμένουν ότι το σχέδιο παραμένει στο προγραμματισμένο δρόμο.
Η παραίτηση αποκαλύπτει για άλλη μια φορά τον ασύνθετο αγώνα της βουλγαρικής κοινωνίας: ένας λαός που απαιτεί λογοδοσία και διαφάνεια, έναντι πολιτικών δομών που κατηγορούνται εδώ και καιρό ότι είναι δέσμιες ολιγαρχικών συμφερόντων. Οι επόμενες εβδομάδες θα δοκιμάσουν την πολιτική ανθεκτικότητα της χώρας, καθώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα τη δημιουργία μιας βιώσιμης κυβέρνησης και να διασφαλίσει την πορεία της προς την καρδιά της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης.