Σε μια προσωρινή ανάσα από τον αδιάκοπο κύκλο της βίας, περίπου εκατό σχολικόπαιδα, που είχαν απαχθεί πριν από έναν μήνα από ένα οικοτροφείο στη βορειοκεντρική Νιγηρία, ελευθερώθηκαν και παραδόθηκαν στις αρχές. Οι μαθητές και μαθήτριες του Καθολικού σχολείου «St. Mary's» στο Παπίρι της πολιτείας Νίγηρ, έφτασαν υπό ισχυρή στρατιωτική συνοδεία στην πρωτεύουσα Μίνα, σηματοδοτώντας το τέλος μιας τρομακτικής οδύσσειας. Η απελευθέρωσή τους, ωστόσο, έχει μια πικρή γεύση: πάνω από 150 συμμαθητές τους και μια ντουζίνα εκπαιδευτικοί παραμένουν στα χέρια των απαγωγέων, υπογραμμίζοντας μια βαθιά και επίμονη εθνική κρίση ασφαλείας.
Η μαζική απαγωγή, που εκτυλίχθηκε στις 21 Νοεμβρίου, είναι ένα σκοτεινό αποτύπωμα μιας τρομοκρατικής τακτικής που έχει γίνει, δυστυχώς, κοινότοπη στην περιοχή. Αποτελεί τον ηχώ της τραυματικής υπόθεσης των κοριτσιών του Τσίμποκ το 2014 και μέρος ενός αναβρασμού επιθέσεων εναντίον «εύθραυστων» θεσμών. Μέρες πριν την επίθεση στο Παπίρι, αντίστοιχες μαζικές απαγωγές σημειώθηκαν σε μια εκκλησία και σε ένα άλλο λύκειο, αποκαλύπτοντας ένα θρασύ και διευρυνόμενο μοτίβο εγκληματικότητας.
Η λογιστική επιχείρηση επιστροφής των παιδιών ήταν μια θεαματική επίδειξη κρατικής παρουσίας: λεωφορεία με τα παιδιά, πλαισιωμένα από στρατιωτικά οχήματα και άρματα μάχης, διένυσαν πάνω από 300 χιλιόμετρα από το απομακρυσμένο σχολείο προς τη σχετική ασφάλεια της πρωτεύουσας. Ενώ η φυσική μεταφορά ήταν δημόσια, οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις ή ενέργειες που την προκάλεσαν παραμένουν θαμμένες στο μυστικό των αρχών. Ο κυβερνήτης της γειτονικής πολιτείας Νασαράουα, Αμπνταλάχι Σούλε, αναγνώρισε τον καθοριστικό ρόλο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, τονίζοντας παράλληλα την αναγκαιότητα της εχεμύθειας. «Οι πίσω από τις κουρτίνες προσπάθειες δεν μπορούν να αποκαλυφθούν για λόγους ασφαλείας», δήλωσε.
Αυτή η αδιαφάνεια εκτείνεται ακόμη και στη διοίκηση του ίδιου του σχολείου. Ενώ ο κυβερνήτης του Νίγηρ, Ουμάρ Μπάγκο, υποδέχτηκε τα παιδιά, εκπρόσωποι της επισκοπής εξέφρασαν προσεκτικό αισιοδοξισμό αναμεμειγμένο με απογοήτευση για ελλείψεις επικοινωνίας. «Προσευχόμασταν και περιμέναμε για την επιστροφή τους. Αν είναι αλήθεια, είναι καλά νέα. Ωστόσο, δεν έχουμε ενημερωθεί επίσημα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του τοπικού επισκόπου, αποκαλύπτοντας το χάσμα συντονισμού μεταξύ των διαφόρων επιπέδων εξουσίας.
Η δοκιμασία, ωστόσο, απέχει πολύ από το να έχει λήξει για όλους. Από την αρχική ομάδα των 315 απαχθέντων, περίπου 50 κατάφεραν να δραπετεύσουν αμέσως. Η απελευθέρωση αυτών των 100 σημαίνει ότι 153 μαθητές και 12 μέλη προσωπικού εξακολουθούν να κρατούνται, η τύχη τους άγνωστη. Το συμβάν αποκαλύπτει τις επιχειρησιακές δυνατότητες των ένοπλων ομάδων, συχνά χαλαρά χαρακτηριζόμενων ως «ληστών», που εκμεταλλεύονται τεράστιους αφανείς χώρους και μια επικερδή οικονομία λύτρων.
Η επικείμενη επανένωση των ελευθερωμένων παιδιών με τις οικογένειές τους θα είναι μια στιγμή απελευθέρωσης και για τους ίδιους. Γίνεται, όμως, σε ένα πλαίσιο εθνικής θλίψης και κλιμακούμενου φόβου. Η συνεχής στόχευση σχολείων και τόπων λατρείας δεν καταστρέφει απλώς κοινότητες, απειλεί τα ίδια τα θεμέλια της εκπαίδευσης και της κοινωνικής συνοχής. Καθώς η χώρα παλεύει με αυτή την πολυδιάστατη ανασφάλεια, η απελευθέρωση στην Μίνα προσφέρει μια εύθραυστη νίκη. Μια νίκη που σκιάζεται αμέσως από την επείγουσα και άλυτη δίψα για λύτρωση όσων περιμένουν ακόμα.