Οι κυπριακές αρχές βρίσκονται αντιμέτωπες με μια συχνά επαναλαμβανόμενη και οδυνηρή πραγματικότητα: δεκάδες προστατευόμενες θαλάσσιες χελώνες χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο στις ακτές του νησιού. Τα τελευταία στοιχεία του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών μιλούν ξεκάθαρα: ο ετήσιος αριθμός θανάτων κυμαίνεται μεταξύ 80 και 100 άτομα. Η υπόθεση ήρθε και πάλι στο προσκήνιο την περασμένη εβδομάδα, όταν το πτώμα μιας πράσινης χελώνας ανακτήθηκε από την περιοχή του Ακρωτηρίου στη Λεμεσό, ένα περιστατικό που οι υπεύθυνοι περιγράφουν ως «δυστυχώς συνηθισμένο» στο πλαίσιο των γενικότερων πληθυσμιακών τάσεων.
Κύριος ύποπτος για αυτή τη σφαγή, σύμφωνα με τους θαλάσσιους ερευνητές, είναι οι συγκρούσεις με σκάφη. Ο κίνδυνος εκτοξεύεται κατά τη θερινή περίοδο αναπαραγωγής, όταν οι χελώνες αναπαύονται συχνά στην επιφάνεια της θάλασσας, γίνονται εύκολος στόχος για τα διερχόμενα σκάφη. Παρόλο που οι προπέλες αποτελούν τη συχνότερη αιτία, άλλοι σημαντικοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν ασθένειες και την τυχαία εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία. Όταν τα πτώματα εντοπίζονται σε αρκετά καλή κατάσταση, μεταφέρονται για νεκροψία, ώστε να διαπιστωθεί η ακριβής αιτία θανάτου, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την επιστήμη της διατήρησης. Όσα βρίσκονται σε προχωρημένη στάδιο αποσύνθεσης, ταφούν ή αποτεφρώνονται.
Αντιμέτωπη με αυτή την επίμονη απειλή, η Κύπρος λειτουργεί μια εξειδικευμένη μονάδα ανάκαμψης για θαλάσσιες χελώνες στο Κέντρο Θαλάσσιας Υδατοκαλλιέργειας και Έρευνας στο Μενεού. Αυτή η μονάδα προσφέρει κρίσιμη φροντίδα σε τραυματισμένα ή άρρωστα ερπετά, όπως αυτά που πάσχουν από πληγές προπέλας ή σοβαρές αναπνευστικές λοιμώξεις. Ένα «μακροχρόνιο κάτοικο», μια χελώνα που υποβάλλεται σε θεραπεία για περίπου τρία χρόνια, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της εκτεταμένης και παρατεταμένης προσπάθειας που απαιτείται μερικές φορές. Το κέντρο αναφέρει ένα αξιοσημείωτο ποσοστό επιτυχίας, καταφέρνοντας να θεραπεύσει και στη συνέχεια να απελευθερώσει στη φύση περίπου το 80% των χελωνών που εισήχθησαν τα τελευταία χρόνια.
Ένας εκπρόσωπος των βρετανικών Περιοχών Κυρίαρχων Βάσεων, όπου βρέθηκε η πρόσφατη χελώνα στο Ακρωτήριο, επιβεβαίωσε ότι το περιστατικό δεν ήταν μεμονωμένο, αλλά μέρος ενός τεκμηριωμένου ετήσιου μοτίβου. Αυτή η αναγνώριση ευθυγραμμίζεται με την ευρύτερη στατιστική εικόνα που ζωγραφίζουν οι κυπριακοί θαλάσσιοι υπάλληλοι.
Παρά τον αποκαρδιωτικό αριθμό των θανάτων, από τον χώρο των οικολόγων ακούγεται μια προσεκτικά αισιόδοξη αντεπίθεση. Παρατηρήσεις υποδεικνύουν ότι οι τοπικοί πληθυσμοί θαλασσινών χελωνών εμφανίζουν σημάδια ανάκαμψης και αύξησης τα τελευταία χρόνια, μια μαρτυρία για τις συνεχείς προστατευτικές μέτρα.
Η συνύπαρξη σημαντικής ανθρωπογενούς θνησιμότητας και ενδείξεων πληθυσμιακής ανθεκτικότητας υπογραμμίζει τη σύνθετη δυναμική της διατήρησης της θαλάσσιας πανίδας. Η αφοσιωμένη παρέμβαση του κέντρου διάσωσης μετριάζει κάποιες απώλειες, ωστόσο ο σταθερός αριθμός θανάτων που αποδίδεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα καταδεικνύει μια επείγουσα ανάγκη για ενίσχυση της ναυτικής ευαισθητοποίησης. Η συνέχιση της έρευνας για τις αιτίες θανάτων, σε συνδυασμό με καμπάνιες ενημέρωσης που απευθύνονται σε πλοηγούς και ψαράδες, παραμένει επιτακτική για να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη επιβίωση αυτών των αρχαίων ναυτικών στις κυπριακές θάλασσες.