Οι δορυφορικές εικόνες δεν αφήνουν περιθώριο αμφιβολίας, μόνο μια βαθιά ανατριχίλη. Στην πόλη Ελ Φασέρ, την πρωτεύουσα του Βορείου Νταρφούρ, η ανθρώπινη τραγωδία έχει μετατραπεί σε βιομηχανική κλίμακα. Μετά την κατάληψή της από τις παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF), η πόλη έχει μεταμορφωθεί σε ένα τεράστιο εγκληματικό τοπίο, σύμφωνα με ερευνητές. Το αποτέλεσμα; Μια σφαγή τόσο μαζική, που οι ίδιοι οι δράστες φαίνεται να προσπαθούν απεγνωσμένα να σβήσουν τα ίχνη της.
Η πόλη, κάποτε καταφύγιο για πάνω από 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους, βρίσκεται πλέον υπό απόλυτο πληροφοριοδοτικό αποκλεισμό. Οι ερευνητές των εγκλημάτων πολέμου του ΟΗΕ μένουν συστηματικά εκτός πυλών. Αυτή η σιωπή, όμως, έχει σπάσει από το Εργαστήριο Ανθρωπιστικής Έρευνας του Πανεπιστημίου Yale. Τι αποκαλύπτουν οι δορυφορικές αναλύσεις; Μια συστηματική επιχείρηση εξαφάνισης πτωμάτων, με πρόσφατα σκαμμένα λαγούμια που πιστεύεται ότι χρησιμοποιούνται για ταφή και καύση, και σωρούς νεκρών στους δρόμους της πόλης. Η εικόνα είναι αποκαλυπτική: οι αγορές είναι ερημωμένες και κατακλύζονται από βλάστηση, όλα τα ζωντανά έχουν εξαφανιστεί. Η πόλη είναι νεκρή.
Το μέγεθος της βίας ξεπερνά κάθε φαντασία. Βρετανοί κοινοβουλευτικοί, όπως η Σάρα Τσάμπιον, πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνούς Ανάπτυξης της Βουλής των Κοινοτήτων, ενημερώθηκαν με συντηρητικές εκτιμήσεις που προκαλούν ζάλη. «Η χαμηλότερη εκτίμησή μας είναι ότι 60.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν εκεί τις τελευταίες τρεις εβδομάδες», δήλωσε. Η τύχη έως και 150.000 κατοίκων, που δεν πιστεύεται ότι διέφυγαν, παραμένει άγνωστη. Ο Νάθανιελ Ρέιμοντ από το εργαστήριο του Yale το περιγράφει με μια φράση που παγώνει το αίμα: «Αρχίζει να μοιάζει πολύ με σφαγείο».
Η συστηματική αυτή διάθεση αποδεικτικών στοιχείων δεν είναι τυχαία. Είναι υπολογισμένη προσπάθεια των RSF να συγκαλύψουν το πραγματικό μέγεθος των επιχειρήσεών τους, πράξεις που ενδεχομένως συνιστούν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η διεθνής κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια τεράστια πρόκληση: πώς να αποδώσει δικαιοσύνη όταν το ίδιο το έγκλημα εξαφανίζεται από το έδαφος; Η πίεση για τη δημιουργία μηχανισμών διερεύνησης, παρά τα εμπόδια πρόσβασης, μεγαλώνει καθημερινά.
Εν τω μεταξύ, το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης (WFP) αναφέρει ότι έξι εκατομμύρια άνθρωποι στο Σουδάν πεινάνε, με το Ελ Φασέρ να είναι η αιχμή του δόρατος αυτής της ανθρωπιστικής καταστροφής. Η πολιορκία της πόλης δεν είναι απλώς μια στρατιωτική επιχείρηση, αλλά μια μεθοδική καταστροφή της ανθρώπινης ζωής και της μνήμης της. Η σύγκρουση, που ξέσπασε τον Απρίλιο του 2023 ανάμεσα στον τακτικό στρατό και τις RSF, έχει πλέον πάρει μια τρομακτική τροπή προς την απόλυτη απανθρωπιά.
Το ερώτημα που αιωρείται πλέον δεν αφορά μόνο το Σουδάν, αλλά τη διεθνή συνείδηση. Μπορεί ο κόσμος να επιτρέψει μια τέτοια τραγωδία να εξαφανιστεί κάτω από την άμμο της Νουβίας, μαζί με τα θύματά της; Η απάντηση θα καθορίσει όχι μόνο το μέλλον μιας χώρας σε διάλυση, αλλά και τα όρια της ανεκτικότητας του πολιτισμένου κόσμου απέναντι στη βαρβαρότητα. Η ώρα για συντονισμένη παγκόσμια απάντηση είναι χθες.