Μια νέα στρατηγική διακήρυξη από τον περίγυρο του Ντόναλντ Τραμπ προωθεί τις διατλαντικές σχέσεις σε άγνωστα νερά, δεσμεύοντας ρητά την αμερικανική στήριξη σε εθνικιστικά κινήματα της Ευρώπης και προβάλλοντας μια ζοφερή προειδοποίηση για την –κατά την άποψή της– πολιτισμική παρακμή της ηπείρου. Το κείμενο, που κυκλοφόρησε ως «Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας», δεν περιορίζεται σε διπλωματική κριτική. Προβάλλει μια ολοκληρωτική καταγγελία της σύγχρονης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης, εστιάζοντας στον μετασχηματισμό του πληθυσμού, στις εξαιρετικά χαμηλές γεννήσεις και στην –κατά την άποψή του– υπονόμευση της εθνικής κυριαρχίας από υπερεθνικούς οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ριζοσπαστική καινοτομία έγκειται στην πρόταση για μια ξένη πολιτική που θα στοχεύει στην ενεργή «καλλιέργεια της αντίστασης» και στην ενίσχυση των «πατριωτικών» κομμάτων στην Ευρώπη. Το κείμενο αναφέρεται ρητά στο βρετανικό Reform UK και στη γερμανική Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) ως ευθυγραμμισμένες δυνάμεις. Πρόκειται για μια ιστορική ρήξη με τη μεταπολεμική αμερικανική πολιτική, η οποία απέφευγε συστηματικά τη φανερή παρέμβαση στις εκλογικές διαδικασίες των συμμάχων.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η γλώσσα του εγγράφου για τη δημογραφική αλλαγή και την ταυτότητα αντηχεί έντονα τη θεωρία συνωμοσίας του «μεγάλου αντικαταστάτη», που μέχρι σήμερα περιοριζόταν στην ακροδεξιά ρητορική. Επιπλέον, σκιαγραφεί μια ριζικά ανασχεδιασμένη ΝΑΤΟ, που θα σταματήσει τη «διαρκώς επεκτεινόμενη» φύση της και θα επιδιώξει την αποκατάσταση της «στρατηγικής σταθερότητας» με τη Ρωσία, τερματίζοντας τον πόλεμο στην Ουκρανία. Εκφράζει μάλιστα υποψίες ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες μπορεί να «προδώσουν» κρυφά το Κίεβο σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Για τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και τα κέντρα εξουσίας των κρατών-μελών, αυτή η διακήρυξη αποτελεί μια πιθανή κήρυξη ιδεολογικού πολέμου. Υπόσχεται, πράγματι, την υποστήριξη της πρώτης υπερδύναμης του κόσμου στους πιο λάτρεις πολιτικούς αντιπάλους τους. Για τα εθνικιστικά κόμματα, προσφέρει μια ισχυρή εξωτερική νομιμοποίηση που μπορεί να ανατρέψει εσωτερικές πολιτικές δυναμικές.
Η κυκλοφορία του εγγράφου λειτουργεί ως ένα ισχυρό σήμα για τις βαθιές μετατοπίσεις που μπορεί να συνοδεύσουν μια δεύτερη θητεία Τραμπ. Προβάλλει ένα μέλλον όπου η ατλαντική συμμαχία δεν θα βασίζεται πλέον σε κοινές δημοκρατικές αξίες, αλλά θα μετατραπεί σε ένα συναλλακτικό, και ίσως ανταγωνιστικό, πεδίο για ανταγωνιστικές οπτικές της εθνικής ταυτότητας και της κυριαρχίας. Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη όχι μόνο με τους εσωτερικούς της διαχωρισμούς, αλλά και με την πρωτοφανή προοπτική να επιχειρήσει ο ισχυρότερος σύμμαχός της να αναδιαμορφώσει ενεργά το πολιτικό της τοπίο από μέσα.