Μια σημαντική μερίδα του εμπορίου κατοικίδιων ζώων στην Κύπρο λειτουργεί στο περιθώριο – και συχνά εκτός – του νόμου. Οι κατηγορίες της πολιτικής ομάδας «Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου» ζωγραφίζουν μια άσχημη εικόνα: η πλειοψηφία των καταστημάτων που πωλούν ζωντανά ζώα στο νησί το κάνουν χωρίς την υποχρεωτική άδεια λειτουργίας από τις Κυβερνητικές Υπηρεσίες Κτηνιατρικής. Μπροστά σε αυτή τη διαπίστωση, οι ίδιες οι Υπηρεσίες έχουν πλέον βγάλει «καρφί», δίνοντας στους αδήλωτους εμπόρους προθεσμία έως τις 31 Δεκεμβρίου να βγουν στο φως της νομιμότητας. Μετά από αυτή την ημερομηνία, απειλούνται με σοβαρές κυρώσεις.
Το κύριο πρόβλημα είναι βασικό: για να πουλάς ζώα νόμιμα, χρειάζεσαι ειδική άδεια. Ωστόσο, από τις εκτιμώμενες εκατό επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, μόνο σαράντα φέρονται να διαθέτουν το απαιτούμενο χαρτί. Αυτό σημαίνει ότι περίπου εξήντα καταστήματα λειτουργούν παράνομα, σε μια πρακτική που παραβιάζει όχι μόνο τη νομοθεσία αλλά και τα βασικά πρωτόκολλα ελέγχου για την ευημερία των ζώων.
Αυτή η ρυθμιστική ανομία δεν έρχεται σε κενό. Η Κύπρος παλεύει χρόνια με ένα δραματικό και συχνά αόρατο πρόβλημα: τα εγκαταλειμμένα ζώα. Ιδιωτικά καταφύγια υπερχειλίζουν, ενώ ο κύκλος της αγοράς και της εγκατάλειψης φαίνεται αδιάκοπος. Το Κόμμα για τα Ζώα τοποθετεί ακριβώς εδώ τη συζήτηση, υποστηρίζοντας ότι η επιβολή των αδειών είναι μόνο ένα πρώτο βήμα. Το πραγματικό φάρμακο, κατά τη γνώμη τους, είναι μια αλλαγή νοοτροπίας: η υιοθεσία από καταφύγια πρέπει να γίνει η πρώτη – και όχι η εναλλακτική – επιλογή για όποιον θέλει να αποκτήσει συντροφιά, μειώνοντας έτσι την πίεση στην εμπορική αναπαραγωγή και στα ίδια τα καταφύγια.
Η απάντηση των αρχών τώρα έχει πάρει συγκεκριμένο σχήμα. Οι καταστήματα που θα συνεχίσουν παράνομα μετά το τέλος του έτους θα αντιμετωπίσουν άμεσες απαγορεύσεις πώλησης ζωντανών ζώων. Θα μπορούν να συνεχίσουν να πουλούν τροφές και αξεσουάρ, αλλά η πύλη για τα ζωντανά πλάσματα θα κλείσει. Παράλληλα, κρέμονται και πρόστιμα έως και χίλια ευρώ, σε μια προσπάθεια διπλής πίεσης για συμμόρφωση.
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι κατά πόσο αυτή η προθεσμία θα είναι ουσιαστική. Το Κόμμα για τα Ζώα έχει ήδη δηλώσει ότι θα παρακολουθεί στενά τη διαδικασία, για να μην μείνει στα χαρτιά. Το μέλλον του τομέα μπορεί να αλλάξει δραστικά: αν η επιβολή είναι αυστηρή, δεκάδες σημεία πώλησης μπορεί να εξαφανιστούν από τον χάρτη. Ωστόσο, ο πραγματικός δείκτης επιτυχίας δεν θα είναι οι άδειες που θα εκδοθούν, αλλά οι ουρές που θα μειωθούν έξω από τα ήδη υπερφορτωμένα καταφύγια του νησιού. Η μάχη για τη νομιμότητα στα pet shops είναι, στον πυρήνα της, μια μάχη για μια πιο υπεύθυνη και φιλική προς τα ζώα Κύπρο.