Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, επανέφερε στο προσκήνιο το κρίσιμο ζήτημα των περιουσιών που λεηλατούνται στα κατεχόμενα εδάφη, εστιάζοντας στην οδυνηρή πραγματικότητα εκατοντάδων χιλιάδων Ελληνοκυπρίων. Τονίζοντας αδιαπραγμάτευτα ότι η μόνη βιώσιμη λύση στο χρόνιο Κυπριακό είναι μια συνολική διευθέτηση, ο Πρόεδρος επανέλαβε την ισχυρή του πρόσκληση προς την τουρκοκυπριακή ηγεσία και την Άγκυρα για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, θέτοντας την επίλυση του περιουσιακού ως πρωταρχικό στόχο κάθε ειρηνικής συμφωνίας.
Οι προθέσεις της Λευκωσίας να κινηθεί νομικά εναντίον ατόμων και οντοτήτων που φέρονται να εκμεταλλεύονται ελληνοκυπριακή γη και οικίες στον βορρά, έχουν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από την τουρκοκυπριακή διοίκηση. Ο «πρωθυπουργός» Ουνάλ Ουστελ και ο ηγέτης Τουφάν Ερχουρμάν κατήγγειλαν τις προγραμματισμένες διώξεις, χαρακτηρίζοντάς τες ως αντιπαραγωγικές για την προσέγγιση και πολιτικά υποκινούμενες, κάνοντας λόγο για «παράνομες και εχθρικές» ενέργειες.
Από την πλευρά τους, οι Τουρκοκύπριοι ηγέτες ισχυρίζονται ότι διαθέτουν επίσης νομικά εργαλεία και στρατηγικές για την αντιμετώπιση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων διεθνών νομικών οδών και συλλογής στοιχείων για «απαλλοτριώσεις» που πλήττουν Τουρκοκυπρίους στις ελεύθερες περιοχές. Ωστόσο, ο κ. Χριστοδουλίδης επανέλαβε τη σταθερή του θέση: οι καταπατήσεις αυτές, που διαρκούν σχεδόν 51 χρόνια, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά παρά μόνο μέσω αμοιβαία συμφωνημένης λύσης. «Το μήνυμά μου προς τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας και την Τουρκία δεν είναι απειλή. Είναι πρόσκληση: αν υπάρχει πολιτική βούληση, ελάτε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να λυθεί το Κυπριακό και να αντιμετωπιστούν αυτές οι παρανομίες που διαρκούν 51 χρόνια», δήλωσε ο Πρόεδρος.
Η κλιμάκωση αυτής της νομικής αντιπαράθεσης έχει ήδη αρχίσει να ρίχνει βαριά σκιά στις αγορές ακινήτων του βορρά, με αναφορές για επιβράδυνση των συναλλαγών. Επιπλέον, ξένοι υπήκοοι που εμπλέκονται σε αγοραπωλησίες στα κατεχόμενα εκφράζουν ανησυχία για πιθανές νομικές συνέπειες, ακόμη και σύλληψη, κατά την είσοδό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό το κλίμα αβεβαιότητας υπογραμμίζει τη βαθιά διαπλοκή των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας με το ευρύτερο πολιτικό αδιέξοδο στο νησί.
Η διαμάχη για την περιουσία συνδέεται άρρηκτα με τη διαίρεση της Κύπρου μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Χιλιάδες Ελληνοκύπριοι εκτοπίστηκαν από τις εστίες τους, ενώ σημαντικός αριθμός Τουρκοκυπρίων εγκατέλειψε τον νότο. Η επακόλουθη διαχείριση αυτών των περιουσιών αποτελεί πηγή διαμάχης. Ο κ. Ερχουρμάν προειδοποίησε κατά των εξαναγκαστικών τακτικών, τονίζοντας ότι «προσπάθειες επιβολής μέσω ‘συλλήψεων, απειλών ή οικονομικών πιέσεων’ δεν θα πετύχουν τίποτα» και ότι «η ειρήνη πρέπει να χτιστεί σταδιακά παράλληλα με οποιαδήποτε διαπραγματευόμενη λύση». Αυτό το μήνυμα αναδεικνύει τις διαφορετικές προσεγγίσεις. Ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία φαίνεται να υιοθετεί μια πιο αποφασιστική νομική στάση, η τουρκοκυπριακή ηγεσία προκρίνει μια πιο σταδιακή, βασισμένη στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης, προσέγγιση, άρρηκτα συνδεδεμένη με τις γενικότερες πολιτικές διαπραγματεύσεις. Η επιτυχία κάθε στρατηγικής εξαρτάται από την αμφίβολη προοπτική της επανεκκίνησης ουσιαστικού διαλόγου και την εξεύρεση κοινού εδάφους στα θεμελιώδη ζητήματα που έχουν κρατήσει το νησί διαιρεμένο για πάνω από μισό αιώνα.