Οι Βρυξέλλες – Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιβεβαιώσει την ακλόνητη δέσμευσή της για την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης λύσης στο Κυπριακό ζήτημα, δηλώνοντας παράλληλα ότι δεν θα αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις. Ο κύριος στόχος της Ένωσης είναι να διασφαλίσει ότι μια επανενωμένη Κύπρος θα ενστερνιστεί πλήρως και θα εφαρμόσει το σύνολο του κοινοτικού κεκτημένου. Αυτή η στρατηγική προσέγγιση υπογραμμίζει την πεποίθηση της ΕΕ ότι ένα ενιαίο νησί συμβάλλει καθοριστικά στην περιφερειακή σταθερότητα και στην αποτελεσματική διάδοση των θεμελιωδών της αξιών.
Ο Ειδικός Απεσταλμένος της ΕΕ για την Κύπρο, Γιοχάνες Χαν, τόνισε την ευρωπαϊκή θέση, επισημαίνοντας τη σημασία του Κυπριακού για ολόκληρη την Ένωση. «Η κατάσταση στην Κύπρο είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της», δήλωσε ο Χαν, «τόσο για την αποτελεσματική εφαρμογή των πολιτικών της και την προώθηση των αξιών της, όσο και για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο». Οι δηλώσεις του έρχονται σε μια στιγμή που τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι ηγέτες φέρονται να έχουν εκφράσει την ετοιμότητά τους να επαναρχίσουν τις συνομιλίες υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, μια εξέλιξη που η ΕΕ χαρακτηρίζει ως «ελπιδοφόρα συγκυρία».
Η ευρωπαϊκή στήριξη δεν περιορίζεται σε διπλωματικές ενθαρρύνσεις, αλλά περιλαμβάνει ουσιαστική οικονομική βοήθεια και σχολαστική προετοιμασία για τη νομική και οικονομική ενσωμάτωση της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ετησίως, διοχετεύονται περίπου 34,4 εκατομμύρια ευρώ σε οικονομική βοήθεια προς τον τουρκοκυπριακό πληθυσμό, μέτρο που αποσκοπεί στη γεφύρωση των οικονομικών ανισοτήτων και στη δημιουργία συνθηκών που ευνοούν την επανένωση. Αυτή η οικονομική δέσμευση συμπληρώνεται από εκτενείς προσπάθειες για εναρμόνιση του νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου στο βόρειο τμήμα του νησιού με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Νομικοί εμπειρογνώμονες εργάζονται πυρετωδώς για να διασφαλίσουν ότι οποιοδήποτε σχέδιο νομοθεσίας στην τουρκοκυπριακή κοινότητα θα ευθυγραμμίζεται άψογα με το κεκτημένο, απλοποιώντας έτσι τη διαδικασία ενσωμάτωσης μετά την επανένωση. Επιπλέον, η ΕΕ στηρίζει ενεργά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όπως η πρωτοβουλία για το εμπόριο μέσω της Πράσινης Γραμμής, που προάγει την διακοινοτική οικονομική αλληλεπίδραση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ενσωματώσει προβλέψεις στον προτεινόμενο προϋπολογισμό της για την περίοδο 2028–2034, που λαμβάνουν υπόψη πιθανές αναθεωρήσεις σε περίπτωση επίτευξης επανένωσης της Κύπρου. Αυτός ο προνοητικός δημοσιονομικός σχεδιασμός καταδεικνύει την ετοιμότητα της ΕΕ για τις πρακτικές επιπτώσεις ενός ενιαίου νησιωτικού κράτους, υπογραμμίζοντας την πεποίθησή της ότι η επανένωση είναι ένα εφικτό και επιθυμητό αποτέλεσμα. Το γενικότερο όραμα της ΕΕ για μια λύση παραμένει προσκολλημένο στις αρχές μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα, όπως σταθερά ορίζεται από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Αναλυτές προβλέπουν ότι η επανένωση θα μπορούσε να ξεκλειδώσει σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες και να δώσει ώθηση σε ουσιαστική οικονομική ανάπτυξη σε ολόκληρο το νησί. Η εμπλοκή της ΕΕ, λοιπόν, δεν αφορά απλώς την πολιτική σκοπιμότητα, αλλά και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου αυτή η οικονομική ευημερία μπορεί να πραγματωθεί, προς όφελος όλων των κατοίκων. Ο ρόλος της ΕΕ πλαισιώνεται ως φυσική επέκταση των ευθυνών της προς ένα κράτος μέλος, με την ευρωπαϊκή ιδιότητα του πολίτη να παρουσιάζεται ως το πιο ισχυρό πλαίσιο ασφάλειας διαθέσιμο για τα συστατικά της έθνη.