Μια νέα, πρωτοποριακή μελέτη του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου, η οποία δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη, αναδεικνύει τις δυνητικά καταστροφικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην κυπριακή οικονομία. Τα ευρήματα είναι ανησυχητικά, υποδεικνύοντας ότι η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και η περιβαλλοντική υποβάθμιση συνιστούν πλέον απτές οικονομικές πραγματικότητες. Αυτές οι εξελίξεις απειλούν σοβαρά την ευημερία του νησιού, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια για εφησυχασμό.
Η εμπεριστατωμένη έρευνα, η οποία αναλύει τους κινδύνους που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή, προβλέπει σημαντικές συρρικνώσεις στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), τις επενδύσεις και την εγχώρια κατανάλωση. Αυτές οι προβλέψεις ισχύουν ακόμη και για τα πιο αισιόδοξα σενάρια που εξετάστηκαν. Το ΚΟΕ, χρησιμοποιώντας ένα εξελιγμένο οικονομετρικό μοντέλο, συνδέει άμεσα τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου με την άνοδο της θερμοκρασίας. Στη συνέχεια, αξιολογεί τις επιπτώσεις στην παραγωγικότητα και την υγεία των διαφόρων οικονομικών τομέων.
Οι προβολές των οικονομικών απωλειών είναι εξαιρετικά δυσοίωνες. Στο πιο απαισιόδοξο σενάριο, που βασίζεται στη συνέχιση των τρεχουσών τάσεων, η κυπριακή οικονομία κινδυνεύει να χάσει έως και 29 δισεκατομμύρια ευρώ σε ΑΕΠ μέχρι το 2050. Η κατάσταση επιδεινώνεται περαιτέρω προς το τέλος του αιώνα, με τις δυνητικές απώλειες να φτάνουν τα 162 δισεκατομμύρια ευρώ. Ακόμη και υπό ένα πιο ευνοϊκό σενάριο βιώσιμης ανάπτυξης, οι οικονομικές απώλειες παραμένουν σημαντικές. Αναμένονται απώλειες 4 δισεκατομμυρίων ευρώ έως το 2050 και 23 δισεκατομμυρίων ευρώ έως το 2100. Η κλιματική αλλαγή, όπως τονίζει η μελέτη, λειτουργεί ως σοκ παραγωγικότητας, διαταράσσοντας τις εφοδιαστικές αλυσίδες και μειώνοντας τη ζήτηση.
Ιδιαίτερα ευάλωτοι εμφανίζονται οι βασικοί πυλώνες της κυπριακής οικονομίας. Ο τουρισμός, ο οποίος αποτελεί κινητήρια δύναμη για τα εθνικά έσοδα, αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια. Μέχρι το 2050, στο σενάριο συνέχισης των τρεχουσών τάσεων, τα τουριστικά έσοδα μπορεί να μειωθούν κατά περίπου 3,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Ακόμη και με μέτρια μείωση των εκπομπών, οι απώλειες αναμένεται να φτάσουν τα 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Η υιοθέτηση ισχυρών πολιτικών βιωσιμότητας θα μπορούσε να περιορίσει αυτές τις απώλειες σε περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας, αν και λιγότερο άμεσα εκτεθειμένος, εκτιμάται ότι θα υποστεί απώλειες 2,3 δισεκατομμυρίων ευρώ έως το 2050 στο χειρότερο σενάριο. Ο αγροτικός τομέας, ο οποίος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τις περιβαλλοντικές συνθήκες, αναμένεται επίσης να υποστεί σοβαρό πλήγμα.
Πέρα από τις άμεσες απώλειες ανά τομέα, η μελέτη υπογραμμίζει τις σημαντικές επιπτώσεις στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας και την ικανότητά της να παράγει φορολογικά έσοδα. Η πτώση του τουρισμού, για παράδειγμα, μεταφράζεται άμεσα σε χαμένα έσοδα από ΦΠΑ, επιδεινώνοντας τις δημοσιονομικές προκλήσεις. Τα ευρήματα του ΚΟΕ αποτελούν μια στερνή και επείγουσα έκκληση για δράση. Η προληπτική υιοθέτηση στρατηγικών μετριασμού και προσαρμογής είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης οικονομικής ευημερίας και σταθερότητας της Κύπρου. Οι προβλεπόμενες μειώσεις στο ΑΕΠ, τις επενδύσεις και την κατανάλωση απαιτούν μια θεμελιώδη επανεξέταση των οικονομικών πολιτικών υπό το αδιαμφισβήτητο πρίσμα ενός μεταβαλλόμενου κλίματος.