Σε μια κίνηση που εκπέμπει μια συγκρατημένη αισιοδοξία, οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων της Κύπρου συναντήθηκαν πρόσφατα, για πρώτη φορά από το 2017, παρουσία της απεσταλμένης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Στόχος αυτής της συνάντησης ήταν η αναζωπύρωση των προσπαθειών για την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στο μακροχρόνιο ζήτημα. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Τουφάν Ερχουρμάν, είχαν εκτενή συζήτηση, διάρκειας περίπου τρεισήμισι ωρών, με την Προσωπική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μαρία Άντχελα Ολγκίν Κουεγιάρ. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην ουδέτερη ζώνη, στο ιστορικό «Παλιό Αεροδρόμιο» της Λευκωσίας.
Πριν από την έναρξη των επίσημων συνομιλιών, οι δύο ηγέτες επισκέφθηκαν από κοινού το Ανθρωπολογικό Εργαστήριο της Επιτροπής Αγνοουμένων. Αυτή η συγκινητική ενέργεια λειτούργησε ως υπενθύμιση του βαρύ ανθρώπινου κόστους που έχει επιφέρει η διαίρεση του νησιού. Παρατηρητές εκτιμούν ότι η επίσκεψη αυτή έθεσε τον κατάλληλο τόνο για τις συζητήσεις, οι οποίες, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΟΗΕ, επικεντρώθηκαν στα θεμελιώδη σημεία. Συγκεκριμένα, και οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην επιδίωξη μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως άλλωστε ορίζεται και από τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ίσως το πλέον ουσιαστικό αποτέλεσμα της συνάντησης να είναι η συμφωνία για την «επιτάχυνση» συγκεκριμένων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Αυτά περιλαμβάνουν την προώθηση του φακέλου για την προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ) του *Χαλλούμι/Hellim*, τη διευκόλυνση κατασκευής αγωγών ύδρευσης, καθώς και την ενίσχυση του προσωπικού στα υφιστάμενα σημεία διέλευσης. Ωστόσο, ένα πρώτο «όχι» καταγράφηκε: η πρόταση του Προέδρου Χριστοδουλίδη για άνοιγμα ενός νέου πεζοδρομημένου σημείου διέλευσης στην πρωτεύουσα δεν έγινε αποδεκτή από τον κ. Ερχουρμάν, γεγονός που υπογραμμίζει την υφιστάμενη πολυπλοκότητα του ζητήματος.
Η κ. Ολγκίν φαίνεται να διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διατήρηση της δυναμικής των συνομιλιών. Αμέσως μετά τη συνάντηση, πραγματοποίησε επισκέψεις στην Αθήνα και την Άγκυρα, συναντώμενη με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, καθώς και με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν. Αυτή η διπλωματική κινητικότητα προετοιμάζει το έδαφος για μια ευρύτερη, «ανεπίσημη» σύνοδο κορυφής, η οποία αναμένεται να συμπεριλάβει και τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις: Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο.
«Είμαι έτοιμος για ουσιαστικό διάλογο, για την επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που είχαν διακοπεί στο Κραν-Μοντάνα», δήλωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, εκφράζοντας μια επιφυλακτική αισιοδοξία. Ο ΟΗΕ, από την πλευρά του, κατέστησε σαφές ότι τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης «δεν αποτελούν υποκατάστατο για την επίτευξη μιας οριστικής λύσης στο Κυπριακό». Οι ηγέτες δεσμεύτηκαν να επαναλάβουν τις συναντήσεις τους όποτε κριθεί απαραίτητο, αναθέτοντας στις ομάδες τους να διατηρούν τακτική επαφή. Έτσι, μετά από έξι χρόνια στασιμότητας, επανεγκαθίσταται, έστω και με εύθραυστο χαρακτήρα, μια δομή διαλόγου για το πλέον επίμονο πολιτικό ζήτημα της ελληνικής και κυπριακής πολιτικής σκηνής. Το κρίσιμο ερώτημα παραμένει: θα καταφέρει αυτή η νέα φλόγα να οδηγήσει σε μια ουσιαστική πρόοδο;