Σε μια απόφαση που υπογραμμίζει την βαθιά ανθρώπινη ανάγκη για κοινή διατροφή και κοινή ιστορία, η UNESCO προέβη στην εγγραφή ολόκληρης της ιταλικής κουζίνας στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η συγκεκριμένη ανακοίνωση, η οποία έγινε γνωστή από τη Νέα Δελχί, δεν αποτίει φόρο τιμής απλώς σε μια συλλογή συνταγών, αλλά αναγνωρίζει ουσιαστικά έναν ολόκληρο πολιτισμικό κόσμο. Ειδικότερα, αναδεικνύεται το κοινό γεύμα ως ένα σημαντικό τελετουργικό, η αδιάλειπτη διαβίβαση της γνώσης από γενιά σε γενιά, και το φαγητό ως θεμελιώδης πυλώνας της ιταλικής ταυτότητας. Με αυτό τον τρόπο, η Ιταλία καθίσταται η πρώτη χώρα που λαμβάνει μια τόσο ολοκληρωτική διάκριση για την εθνική της γαστρονομία, θέτοντας έτσι ένα νέο, πρωτοποριακό προηγούμενο στη διεθνή σκηνή.
Η επιτροπή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασής της στην ινδική πρωτεύουσα, ενέκρινε ομόφωνα την υποψηφιότητα της Ιταλίας, η οποία είχε ξεκινήσει μια επίσημη εκστρατεία διεκδίκησης από τις αρχές του 2023. Σε αντίθεση με προηγούμενες διακρίσεις που είχαν δοθεί σε άλλους λαούς και επικεντρώνονταν σε συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες ή δομές γευμάτων, η τεκμηρίωση για την Ιταλία πλαισιώνει το ευρύτερο κοινωνικό οικοσύστημα που περιβάλλει την διαδικασία της κατανάλωσης φαγητού. Έμφαση δίνεται στην κεντρική θέση της συντροφικότητας κατά τη διάρκεια του γεύματος, στη σύνδεση της διατροφής με τις τοπικές γιορτές, καθώς και στην καθημερινή πρακτική της φροντίδας που εκδηλώνεται μέσω της μαγειρικής.
Η Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι χαιρέτισε την απόφαση ως μια ουσιαστική επιβεβαίωση μιας βαθιά ριζωμένης εθνικής πεποίθησης. «Για εμάς τους Ιταλούς, η κουζίνα δεν συνιστά απλώς τροφή ή μια απλή συλλογή συνταγών», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Αντιπροσωπεύει πολύ περισσότερα: είναι πολιτισμός, παράδοση, σκληρή δουλειά και πλούτος». Παρόμοια άποψη εξέφρασε και ο καθηγητής Πιερ Λουίτζι Πετρίλλο, ο οποίος υπήρξε σύμβουλος της εκστρατείας, τονίζοντας: «Το μαγείρεμα αποτελεί μια χειρονομία αγάπης· είναι ο τρόπος με τον οποίο μοιραζόμαστε την ταυτότητά μας και δείχνουμε φροντίδα ο ένας προς τον άλλον». Η ανακοίνωση αυτή πυροδότησε αμέσως ένα κύμα εθνικής υπερηφάνειας, με πολλούς γνωστούς προσωπικότητες από τον χώρο της πολιτικής και της γαστρονομίας να εκφράζουν τον ενθουσιασμό τους για τη διεθνή αυτή αναγνώριση.
Πέρα από την πολιτισμική αναβάθμιση, η υποψηφιότητα είχε και στρατηγικούς σκοπούς, με απώτερο στόχο την οικονομική αξιοποίηση, ιδιαίτερα στον τομέα του τουρισμού. Με την καθιέρωση της «ιταλικής μαγειρικής» ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, η χώρα φιλοδοξεί να προσελκύσει επισκέπτες που αναζητούν βιωματικές και αυθεντικές εμπειρίες, οι οποίες ξεπερνούν τα γνωστά εμβληματικά πιάτα και εισχωρούν στην καρδιά των κοινωνικών της συνηθειών. Η συγκεκριμένη διάκριση αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τη θέση της Ιταλίας ως κορυφαίου προορισμού για πολιτιστικό και γαστρονομικό τουρισμό παγκοσμίως.
Παράλληλα, η UNESCO ενέταξε στον κατάλογό της και το δημοφιλές street food της Αιγύπτου, το Koshary, υπογραμμίζοντας έτσι την παγκόσμια και ποικιλόμορφη σύνδεση του ανθρώπου με την διατροφική του κληρονομιά. Ωστόσο, η πρωτοποριακή αυτή διάκριση της Ιταλίας θέτει ένα νέο, σημαντικό παράδειγμα. Μετατοπίζει την εστίαση από το ίδιο το φαγητό στις πρακτικές που το περιβάλλουν: στις ζωντανές συζητήσεις κατά τη διάρκεια ενός αργομαγειρεμένου ραγού, στη συγκέντρωση όλης της οικογένειας για το κυριακάτικο γεύμα, και στη σχολαστική μεταβίβαση των μυστικών της μαγειρικής από τη γιαγιά στην εγγονή. Αυτή η αναγνώριση επιβεβαιώνει ότι η άυλη κληρονομιά δεν εντοπίζεται μόνο στο *τι* τρώμε, αλλά κυρίως στο *πώς*, στο *γιατί* και στο *με ποιον* το μοιραζόμαστε, διασφαλίζοντας έτσι τη διατήρηση μιας ζωντανής παράδοσης για τις μελλοντικές γενιές.