Οι κυπριακές αρχές αντιμετωπίζουν διαρκώς μια οδυνηρή πραγματικότητα, καθώς δεκάδες προστατευόμενες θαλάσσιες χελώνες χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο στις ακτές του νησιού. Τα τελευταία δεδομένα από το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών αποκαλύπτουν ότι ο ετήσιος αριθμός θανάτων κυμαίνεται θλιβερά μεταξύ 80 και 100 ατόμων. Το ζήτημα επανήλθε στο προσκήνιο την περασμένη εβδομάδα με την ανάκτηση του πτώματος μιας πράσινης χελώνας στην περιοχή του Ακρωτηρίου Λεμεσού, ένα περιστατικό που οι αρμόδιοι χαρακτηρίζουν ως «δυστυχώς συνηθισμένο» στο πλαίσιο των γενικότερων πληθυσμιακών τάσεων.
Οι θαλάσσιοι ερευνητές αναδεικνύουν τις συγκρούσεις με σκάφη ως τον κύριο υπεύθυνο για αυτή τη δυσοίωνη κατάσταση. Ο κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά κατά τη θερινή περίοδο αναπαραγωγής, όταν οι χελώνες συχνά αναπαύονται στην επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας τες ευάλωτες στα διερχόμενα σκάφη. Ενώ οι προπέλες των σκαφών αποτελούν την πιο συχνή αιτία θανάτου, άλλες σοβαρές απειλές περιλαμβάνουν ασθένειες και την ακούσια εμπλοκή τους σε αλιευτικά εργαλεία. Όταν εντοπίζονται πτώματα σε καλή κατάσταση, πραγματοποιείται νεκροψία για να διαπιστωθεί η ακριβής αιτία θανάτου, παρέχοντας πολύτιμα δεδομένα για την επιστημονική έρευνα στη διατήρηση των ειδών. Τα πτώματα που βρίσκονται σε προχωρημένη αποσύνθεση είτε θάπτονται είτε αποτεφρώνονται.
Αντιμέτωπη με αυτή την επίμονη πρόκληση, η Κύπρος λειτουργεί μια εξειδικευμένη μονάδα ανάκαμψης για θαλάσσιες χελώνες στο Κέντρο Θαλάσσιας Υδατοκαλλιέργειας και Έρευνας στο Μενεού. Η μονάδα αυτή παρέχει κρίσιμη φροντίδα σε τραυματισμένα ή άρρωστα ερπετά, όπως αυτά που έχουν υποστεί τραύματα από προπέλες ή σοβαρές αναπνευστικές λοιμώξεις. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της απαιτούμενης εκτεταμένης φροντίδας είναι μια χελώνα που νοσηλεύεται για περίπου τρία χρόνια. Το κέντρο αναφέρει ένα αξιοσημείωτο ποσοστό επιτυχίας, καθώς περίπου το 80% των χελωνών που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία τα τελευταία χρόνια έχουν αναρρώσει και απελευθερωθεί επιτυχώς στη φύση.
Ένας εκπρόσωπος των βρετανικών Περιοχών Κυρίαρχων Βάσεων, όπου εντοπίστηκε η πρόσφατη χελώνα, επιβεβαίωσε ότι το περιστατικό δεν ήταν μεμονωμένο, αλλά μέρος ενός τεκμηριωμένου ετήσιου μοτίβου. Αυτή η διαπίστωση συμφωνεί με τη γενικότερη στατιστική εικόνα που παρουσιάζουν οι κυπριακές θαλάσσιες αρχές.
Παρά τον απογοητευτικό αριθμό των θανάτων, οι οικολόγοι εκφράζουν μια προσεκτικά αισιόδοξη άποψη. Παρατηρήσεις δείχνουν ότι οι τοπικοί πληθυσμοί θαλασσινών χελωνών εμφανίζουν σημάδια ανάκαμψης και αύξησης τα τελευταία χρόνια, γεγονός που αποδίδεται στις συνεχείς προστατευτικές ενέργειες.
Η συνύπαρξη σημαντικής ανθρωπογενούς θνησιμότητας και ενδείξεων πληθυσμιακής ανθεκτικότητας υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα της διατήρησης της θαλάσσιας πανίδας. Η αφοσιωμένη δράση του κέντρου διάσωσης μετριάζει κάποιες απώλειες, ωστόσο ο σταθερός αριθμός θανάτων που οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα καταδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για αύξηση της ναυτικής ευαισθητοποίησης. Η συνέχιση της έρευνας για τις αιτίες θανάτων, σε συνδυασμό με ενημερωτικές εκστρατείες προς πλοηγούς και αλιείς, παραμένει κρίσιμη για την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης επιβίωσης αυτών των αρχαίων θαλάσσιων πλασμάτων στις κυπριακές θάλασσες.