Μια πρόσφατη, σημαντική ανάλυση για τις μετακινήσεις στην Κύπρο αποκαλύπτει μια πραγματικότητα όπου οι κάτοικοι χάνουν κατά μέσο όρο εκατό ώρες ετησίως λόγω κυκλοφοριακής συμφόρησης. Αυτά τα δεδομένα, προερχόμενα από εμπεριστατωμένη μελέτη της εταιρείας TomTom και παρουσιασμένα από τον αναλυτή Λουκά Δημητρίου, σκιαγραφούν μια κοινωνία εξαρτημένη απόλυτα από το ιδιωτικό αυτοκίνητο. Η εξάρτηση αυτή, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι μη βιώσιμη και επιφέρει σημαντικό κόστος σε χρόνο και οικονομική παραγωγικότητα.
Τα ευρήματα υπογραμμίζουν ένα βαθύτατο υποδομικό και πολιτισμικό πρόβλημα, καθώς το 95% των διαδρομών στο νησί πραγματοποιείται με προσωπικό όχημα. Αυτή η σχεδόν απόλυτη προτίμηση έρχεται σε πλήρη αντίθεση με άλλα ευρωπαϊκά αστικά κέντρα, όπου τα δημόσια μέσα μεταφοράς καλύπτουν, για παράδειγμα, το 57% των διαδρομών στο Λονδίνο, έναντι μόλις 5% στην Κύπρο. Η δυσαναλογία αυτή καταδεικνύει μια συστημική αποτυχία στην παροχή ελκυστικών εναλλακτικών λύσεων.
Οι καθημερινές συνέπειες είναι πικρές, με μια σχετικά μικρή απόσταση δέκα χιλιομέτρων να απαιτεί κατά μέσο όρο είκοσι έξι λεπτά για να διανυθεί, λόγω των υπερφορτωμένων οδικών δικτύων. Αυτή η συνεχής καθυστέρηση όχι μόνο υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής, αλλά επιβαρύνει και την οικονομία μέσω απωλειών σε εργατοώρες και αυξημένης κατανάλωσης καυσίμων.
Ο Λουκάς Δημητρίου τόνισε ότι η λύση απαιτεί αλλαγή συμπεριφοράς, η οποία θα επιτευχθεί μόνο όταν οι πολίτες εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους για άλλες μεταφορές. Ωστόσο, αναγνώρισε το κύριο εμπόδιο: η χώρα δεν διαθέτει επαρκή δημόσια μέσα μεταφοράς, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο όπου η χαμηλή χρήση αποθαρρύνει τις επενδύσεις και η κακή υποδομή αποθαρρύνει τη χρήση.
Η έλλειψη ισχυρών και αποδοτικών μέσων μαζικής μεταφοράς αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στη μείωση του κυκλοφοριακού όγκου. Χωρίς ουσιαστικές κυβερνητικές επενδύσεις και στρατηγικές αλλαγές, η κυκλοφοριακή συμφόρηση φαίνεται αυτοσυντηρούμενη. Επιπλέον, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις υψηλές εκπομπές ρύπων παραμένουν ένα πιεστικό ζήτημα, επηρεάζοντας τους περιβαλλοντικούς στόχους.
Η αντιμετώπιση της κρίσης απαιτεί μια δυαδική προσέγγιση: μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε εκσυγχρονισμένα δίκτυα δημόσιων συγκοινωνιών και βραχυπρόθεσμα κίνητρα για αλλαγή συνηθειών. Χωρίς μια τέτοια συντονισμένη προσπάθεια, οι κυπριακοί δρόμοι θα συνεχίσουν να αποτελούν πηγή χαμένων ωρών, επιβαρύνοντας την κινητικότητα και την οικονομική δυναμική.